„Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej”. Fundacja Ośrodka KARTA pomoże przenieść archiwalne dokumenty, zdjęcia, dzienniki, listy i kroniki z szuflad do internetu.

Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej (CATL)  

 
 
 

„Ludzie spotykają się, rozmawiają, cofają w czasie, 
odgrzebują ukrytą na strychach i w szafach własną historię... 
Mam nadzieję, że te skrawki pamięci, ułożą się w obraz przeszłości.”

wolontariuszka CATL

 
 
Zofia Macek prezentuje dokumenty przekazane CATL. 
Autor zdjęcia: Izabela Tomaszewka, 
pracownik GBP w Jaśle z/s w Szebniach

 
 


Uwaga! Nabór trwa do 19 września 2012 roku. Biblioteki z II rundy mają do wyboru inny zestaw ofert niż biblioteki z I rundy: opis dla bibliotek z I rundy, opis dla bibliotek z II rundy. 

 

Zapraszamy do… 

zanurzenia się w przeszłości i spojrzenia na historię regionu oczami mieszkańców. 
Z dzienników, pamiętników, listów, kronik, zdjęć, osobistych dokumentów i relacji świadków – z Twoją pomocą - powstanie lokalne archiwum cyfrowe. Biblioteka stanie się pionierem w odkrywaniu i dokumentowaniu historii regionu, digitalizowaniu i upowszechnianiu materiałów źródłowych.
 
Już 60 bibliotek podjęło wyzwanie utworzenia archiwum lokalnego w swojej gminie. Owocami projektu są: 4000 unikatowych źródeł, wydarzenia kulturalne (wystawy, spotkania) oraz relacje medialne i publikacje. Włącz swoją bibliotekę do sieci, która pomoże promować jej nową funkcję, historię, gminę.
 
Zobacz jak wiele możesz dać swojej społeczności: na stronie www.archiwa.org znajdziesz strony bibliotek biorących udział w projekcie, a na www.blog.archiwa.org zapis doświadczeń ponad stu dwudziestu bibliotekarzy zaangażowanych w tworzenie CATL. 

Projekt polega na…

Zaangażowaniu 50 bibliotek w tworzenie Cyfrowych Archiwów Tradycji Lokalnej. Projekt CATL składa się z czterech komponentów, które w znacznej części występują równolegle: 
  • szkolenie i wsparcie (merytoryczne i techniczne), 
  • tworzenie archiwum – pozyskiwanie i opracowywanie materiałów historycznych,
  • wirtualizacja i wykorzystanie zbiorów,
  • szerzenie wiedzy i umiejętności. 
Szkolenie
 
Trzydniowe szkolenie obejmie zagadnienia tworzenia i prowadzenia społecznego archiwum historycznego. Podczas zajęć dowiesz się:
  • jak gromadzić, opisywać, przechowywać materiały źródłowe,
  • jak wolno (aspekt prawny i etyczny) i można (sposoby, metody, techniki) je wykorzystywać, przetwarzać, upowszechniać,
  • jak pozyskiwać źródła metodą oral history – nagrywania świadków historii.
Dzięki części warsztatowej zajęć poznasz zasady:
 
  • digitalizacji materiałów, by potem w pełni móc wykorzystać je w profesjonalnych publikacjach, wystawach, spotkaniach, prezentacjach, internecie,
  • obsługi strony internetowej CATL, na której będziesz mógł prezentować pozyskane zbiory,
  • zdobywania sojuszników i współpracowników - zarówno tych, którzy mogą być potencjalnymi dostarczycielami materii historycznej, jak i tych, którzy pomogą przy realizacji projektu. 
Jeśli temat szczególnie Cię zainteresuje, przybliżymy Ci także zasady obsługi dLibry – programu, za pomocą którego najcenniejsze materiały lokalne będą przesyłane doBiblioteki Cyfrowej CATL.  
 
Dodatkowo przeprowadzony zostanie blok szkoleniowy: jak pracować z materiałami źródłowymi dotyczącymi praw człowieka. Jest to propozycja Ośrodka KARTA, aby biblioteki włączyły do misji edukacji kulturalno-obywatelskiej swoich społeczności także tę dziedzinę. 
 
Tworzenie archiwum i wirtualizacja zbiorów
 
Działania biblioteki skupią się na:
 
  1. Nawiązywaniu kontaktów, szukaniu świadków historii.
  2. Nagrywaniu relacji, gromadzeniu zdjęć i dokumentów.
  3. Digitalizowaniu zbiorów.
  4. Uruchamianiu strony domowej CATL i prezentowaniu na niej zdigitalizowanych zbiorów.
  5. Prowadzeniu Cyfrowego Archiwum Tradycji Lokalnej w sieci CATL.
Przez cały czas tworzenia i działania archiwów lokalnych  służymy pomocą, zarówno w dziedzinach ściśle technicznych, jak i sprawach merytorycznych: za pośrednictwem maili, telefonicznie, na forum i blogu programu oraz udostępniając tworzony wspólnie podręcznik. (W okresie trwania PRB, do 31 października 2013 roku, całkowicie bezpłatnie.)
 
Szerzenie wiedzy i umiejętności 
 
Oczekujemy, że po zakończeniu szkoleń podzielisz się zdobytą wiedzą w swoim środowisku, organizując mini-szkolenia dla wolontariuszy, czy też realizując z mieszkańcami wybrane projekty. Zawsze możesz liczyć na naszą pomoc w przygotowaniu spotkań i akcji animacyjnych z wykorzystaniem materiałów CATL!
 
Możesz też prezentować swoje odkrycia historyczne we wspólnie przygotowywanych publikacjach (np. w piśmie „Karta”) czy podczas wystaw.
 

Uczestnicy naszych projektów widzą je tak:

„Najważniejsze, co wydarzyło się dla mnie w projekcie CATL, to zaangażowanie społeczności gminnej, która docenia, to co się robi i wspiera w działaniach. W pewien sposób CATL zintegrowało przy bibliotece ludzi.”

„Projekt będę kontynuować, ponieważ jest na niego zapotrzebowanie w naszym środowisku, sami czytelnicy pomagają w pozyskaniu, gromadzeniu i opracowaniu dokumentów. Ciekawe wystawy, spotkania z historią gromadzą wielu pasjonatów historii regionu. Wzrósł prestiż biblioteki w środowisku, co przyczyniło się do zwiększenia oferty czytelniczej i pozyskaniu większej liczby użytkowników biblioteki.” 
 
wypowiedzi uczestniczek programu CATL (I runda PRB)
 
„Jesteśmy zespołem dynamicznych działaczy lokalnych, którzy są zafascynowani miejscową historią, tradycją i kulturą − taki tekst powitał mnie na stronie blogaHistoriaBrzeska.pl, relacjonującego prace Brzeskiego Cyfrowego Archiwum Tradycji Lokalnej. Z bloga dowiedziałam się, jak ocalał browar Okocim i gdzie ukryto przed Niemcami warzelnię!”
 
poszukiwaczka ciekawostek historycznych, podróżniczka
 
„Dzięki projektowi CATL wspomnienia mego ojca będą mogli przeczytać wszyscy mieszkańcy Braniewa. Młodzi dowiedzą się, jak wyglądało nasze miasto w latach 50. XX w.” 
 
ofiarodawca materiałów
 
„Przypadkowo trafiłam na stronę ze zdjęciami, siedziałam i oglądałam prawie do rana, aż mąż zwrócił mi uwagę. Dużo ciekawych rzeczy się dowiedziałam, nie wiedziałam np. że dom naprzeciwko stadionu był domem lekarza.”
 
osoba pochodząca z miejscowości, gdzie realizowany jest projekt CATL, obecnie mieszkająca w Niemczech
 


Dzięki projektowi zyskują...

Bibliotekarka/bibliotekarz:

  • zdobędziesz nową wiedzę i ciekawe, przydatne umiejętności,
  • nauczysz się korzystać z nowych umiejętności i narzędzi (wykorzystanie metody oral history, zasady digitalizowania materiałów, obsługa strony internetowej, obsługa programu dLibra),
  • zyskasz pozycję lidera w grupie osób zaangażowanych w tworzenie archiwum,
  • będziesz się cieszyć statusem eksperta w nietypowej dziedzinie, jaką jest archiwistyka społeczna, zwiększając swój prestiż osobisty i zawodowy.

Biblioteka:

  • przyczyni się do ratowania i zapisywania historii regionu, odnajdując i utrwalając świadectwa historyczne mieszkańców gminy: rozproszone, zagrożone zapomnieniem lub zniszczeniem,
  • otrzyma profesjonalnie wykonaną stronę internetową, służącą prezentacji i promocji pozyskanych materiałów historycznych oraz do kontaktów z ludźmi zgłaszającymi zbiory,
  • będzie pełnić funkcję centrum historii mikroregionu: miejsca, gdzie ludzie mogą oddać i zdigitalizować swoje domowe archiwalia, szukać unikatowych materiałów dotyczących miejscowości, odnaleźć nieznane fragmenty historii podane w nowoczesnej i przystępnej formie. 

Odbiorcy:

  • gmina dostanie szansę na promocję regionu za pomocą unikatowych materiałów historycznych. Archiwalia mogą stać się podstawą wielu niestandardowych działań animacyjnych integrujących społeczność: wystaw, gier miejskich,
  • nauczyciele będą mogli wykorzystywać materiały na lekcjach,
  • młodzież zyska wiedzę, jak ciekawy i bogaty jest region, w którym mieszka,
  • mieszkańcy uchronią swoje pamiątki przed degradacją i podzielą się ze światem swoimi rodzinnymi historiami,
  • osoby przebywające na emigracji będą mogły poprzez internet powrócić do swojej rodzinnej miejscowości, odszukać na zdjęciu znajome osoby, miejsca, wydarzenia,
  • dziennikarze, badacze, studenci i inni odbiorcy spoza regionu odkryją ciekawe materiały, opowieści.

Przed przystąpieniem do projektu musisz wiedzieć:

  • Celem projektu jest stworzenie i aktywne prowadzenie (bezterminowo!) społecznego archiwum historii lokalnej – pozyskiwanie, opracowywanie, digitalizowanie i upowszechnianie materiałów historycznych. To intensywne i dość czasochłonne działania, dodatkowe wobec podstawowej pracy biblioteki.
  • W pierwszej edycji programu lepiej radziły sobie biblioteki z liczniejszym zespołem (2+), mające wsparcie ze strony zaprzyjaźnionych czytelników oraz wolontariuszy, otwarte na współpracę z lokalnymi stowarzyszeniami, instytucjami edukacyjnymi czy kulturalnymi.
  • Dla sprawnego wejścia w projekt potrzebna jest umiejętność posługiwania się komputerem i internetem lub wsparcia w tej dziedzinie ze strony swojego zespołu.
  • Do udziału w projekcie zapraszamy 50 bibliotek. Nie poniosą one żadnych kosztów podróży i pobytu na szkoleniu, ani implementacji stron domowych CATL, jednak podpiszemy z bibliotekami zobowiązanie do utworzenia CATL i uruchomienia strony domowej (najpóźniej do końca czerwca 2013).
  • Szkolenia wystartują z końcem października 2012 roku i będą organizowane w systemie trzydniowym: od sobotniego poranka do wczesnego popołudnia w poniedziałek, najprawdopodobniej w siedzibach bibliotek wojewódzkich. Przewidujemy grupy 15−25-osobowe (w sumie max. 100 osób).
  • W szkoleniu może wziąć udział więcej niż jeden pracownik biblioteki lub - alternatywnie - osoba deklarująca stałą współpracę z biblioteką przy tworzeniu CATL, którą wskaże bibliotekarz. Przewidujemy, że w szkoleniu wezmą udział maksimum dwie osoby z każdej biblioteki, jednak ostatecznie zadecyduje liczba osób chętnych do udziału w projekcie.
  • Po zakończeniu PRB strony domowe CATL prowadzone przez biblioteki będą bezterminowo utrzymywane na naszych serwerach w ramach jego misji „archiwistyki społecznej”.

FAQ

Gdzie i kiedy odbędzie się szkolenie? Czy będzie organizowane w weekend czy w inne dni tygodnia? Czy będzie to miasto wojewódzkie wybranej biblioteki? Czy szkolenie jest płatne?
 
Wybór miast szkoleniowych uzależniamy od lokalizacji bibliotek przyjętych do programu. Jest duże prawdopodobieństwo, że będą to takie miasta jak: Poznań, Kraków, Warszawa, ew. Olsztyn, Wrocław. Szkolenia uruchomimy z końcem października. Będą się one toczyć od soboty (wczesne przedpołudnie) do poniedziałku (wczesne popołudnie). Udział w szkoleniu jest całkowicie bezpłatny, zwracamy koszty podróży, zapewniamy nocleg i wyżywienie oraz materiały szkoleniowe.
 
Czy w szkoleniu mogą wziąć udział osoby spoza biblioteki? Ile osób z biblioteki może uczestniczyć w programie?
 
Na szkolenie może przyjechać - jako druga - osoba spoza biblioteki (wolontariusz, pasjonat historii itp.), która daje gwarancję współpracy z biblioteką przy projekcie. Z każdej biblioteki mogą uczestniczyć w szkoleniu maksimum 2 osoby.
 
Jak długo trwa projekt CATL?
 
Po zakończeniu szkolenia następuje implementacja strony CATL dla każdej biblioteki, a uczestnicy projektu rozpoczynają tworzenie archiwów. Do końca października 2013 roku będziemy bezpłatnie świadczyć pełne wsparcie i doradztwo dla bibliotek. Liczymy, że CATL będzie projektem stałym (bezterminowym) każdej biblioteki, która go uruchomiła. 


Aby wziąć udział w projekcie…

Wypełnij kwestionariusz, biorąc pod uwagę zaangażowanie w szkolenie oraz budowę, rozwijanie i pracę społecznego archiwum historycznego, a także aktywne działania na rzecz wirtualizacji i upowszechniania pozyskanych zbiorów. 
 
W podjęciu decyzji pomoże Ci analiza materiałów zawartych na stronach www.archiwa.org oraz www.blog.archiwa.org.


Fundacja Ośrodka KARTA

Ośrodek KARTA to niezależna organizacja pozarządowa o statusie organizacji pożytku publicznego, stawiająca sobie za cel dokumentowanie i upowszechnianie najnowszej historii Polski oraz Europy Środkowo-Wschodniej, niesienie wiedzy o człowieku współczesnym oraz szerzenie tolerancji i demokracji. 
 
Fundacja stanowi organizacyjną kontynuację wydawanego od 1982, w drugim obiegu w stanie wojennym, pisma „Karta”. Centralną działalność Ośrodka KARTA stanowi społeczna archiwistyka. Ośrodek prowadzi tematyczne archiwa, takie jak: Archiwum Wschodnie, Archiwum Opozycji, Archiwum Historii Mówionej, Archiwum Fotografii oraz bazy danych, np. Indeks Represjonowanych. Realizuje programy „Historia Mówiona” (nagrywanie relacji świadków) czy „Historia Bliska” (badawczy konkurs historyczny dla młodzieży w środowiskach lokalnych).
 
Ośrodek prezentuje gromadzone materiały w postaci wystaw, na portalach edukacyjnych (www.audiohistoria.pl; www.fotohistoria.pl; www.xxwiek.pl) oraz wydając publikacje (m.in. albumy historyczne, serie książkowe, kwartalnik historyczny „Karta”).
 
Od 2010 realizujemy program Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej, dzięki któremu stworzona została sieć lokalnych archiwów w bibliotekach gminnych. Każda biblioteka posiada swoją stronę domową, będącą katalogiem zebranych materiałów. Uruchomiliśmy również Bibliotekę Cyfrową projektu CATL prezentującą najbardziej wartościowe zbiory bibliotek w dużej rozdzielczości.
 
www.karta.org.pl
 
 
Kontakt: 
Agnieszka Kudełka
 
tel. (22) 844 10 55
e-mail: a.kudelka@karta.org.pl
Skype: agnieszkakudelka
 
 
Jeżeli masz pytania lub wątpliwości, zachęcamy do kontaktu!
 
Więcej informacji:
www.karta.org.pl
www.archiwa.org
www.blog.archiwa.org