program rozwoju biblioteki

14 września bibliotekarze z całej Polski dyskutowali o miejscu biblioteki w społeczeństwie obywatelskim. Jak biblioteka może wzmacniać postawy obywatelskie, jak edukować mieszkańców na temat ich praw, jak zachęcić radnych, aby przybliżyli tajniki działania samorządu lokalnego czytelnikom, co to jest edukacja nieformalna? To tylko niektóre z zagadnień, które wzbudziły żywą dyskusję bibliotekarzy zarówno z małych gminnych bibliotek jak i reprezentantów bibliotek miejskich, powiatowych i wojewódzkich z całego kraju.

Kameralnie i obywatelsko
Centrum Informacji im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego przy Wypożyczalni dla Dorosłych i Młodzieży nr 97 w Warszawie gościło 16 osób z całej Polski, które mają bogate doświadczenie w realizacji działań związanych z edukacją obywatelską.

Organizator – Instytut Spraw Publicznych – nie miał łatwego zadania, bo do udziału w spotkaniu zgłosiło się kilkadziesiąt osób, a Okrągły Stół miał zgromadzić nie więcej niż 18 bibliotekarzy. To pokazuje jak wiele placówek widzi swoją rolę szerzej i chce podejmować inicjatywy, które przez część środowiska są uznawane za innowacyjne i często… ryzykowne. Debata z udziałem przedstawicieli rady miasta i mieszkańców na terenie biblioteki, prawybory czy prowadzenie konsultacji społecznych są przykładami aktywności, które mogą wzbudzić kontrowersje. Jednak czy nie są potrzebne?

Uczestnicy mogli podzielić się swoimi przemyśleniami, opowiedzieć jak w swoich miejscowościach realizowali różne inicjatywy skierowane do uchodźców i imigrantów, imprezy sąsiedzkie, programy edukacji prawnej dla gimnazjalistów i wiele innych. Konstruktywną współpracę z samorządem lokalnym wszyscy bibliotekarze uznali za kluczową. Zdaniem uczestników, umiejętność współpracy z lokalnymi instytucjami przesądzi o tym, czy biblioteka będzie atrakcyjnym miejscem dla mieszkańców, a podejmowane przez nią aktywności dopasowane do ich potrzeb.

Urealnić pomysły
„Okrągły stół bibliotekarzy” jest drugim etapem projektu Instytutu Spraw Publicznych pt. „Lokalne biblioteki jako centra edukacji obywatelskiej” realizowanego w ramach Programu Rozwoju Bibliotek. W maju odbyło się międzynarodowe seminarium eksperckie poświęcone inicjatywom z zakresu nieformalnej edukacji obywatelskiej. Okrągły stół bibliotekarzy jest kontynuacją projektu. Polscy bibliotekarze w roli ekspertów mieli skonsultować pomysły zebrane podczas międzynarodowego seminarium i zastanowić się, które z nich mogłyby być realizowane w Polsce. Na podstawie materiałów zebranych w czasie obu spotkań powstanie publikacja prezentująca możliwości prowadzenia nieformalnej edukacji obywatelskiej w bibliotekach. Publikacja będzie dostępna w formie elektronicznej na stronie www.biblioteki.org już w listopadzie 2010 r.

Co nas zaskoczyło?
Uczestnicy pracowali metodą warsztatową, krytykowali, spierali się, przekonywali, a na koniec przedstawili swoje rekomendacje na forum. Ku zaskoczeniu organizatorów kilka placówek zadeklarowało, że chętnie podejmie się realizacji pomysłów, które zrodziły się w trakcie warsztatów. Trzymamy kciuki i mamy nadzieję, że coraz więcej bibliotek będzie podejmowało projekty związane z edukacją obywatelską osób młodych, osób dorosłych i wszystkich tych, którzy swoją wspólnotę traktują poważnie.

Więcej:
- o projekcie: http://www.isp.org.pl/?v=page&id=796&ln=pl 
- o Instytucie Spraw Publicznych: http://www.isp.org.pl  
- o Centrum im. Jana Nowaka Jeziorańskiego: http://www.biblioteka.waw.pl/index.php/centrum-informacji.html