Czytelnicy w bibliotece i w teatrze

Gmina Pawłów położona jest w północnej części województwa świętokrzyskiego. Zajmuje dość rozległy teren, liczy 35 sołectw. Zamieszkuje ją ok. 15,5 tys. mieszkańców. Jest typową gmina rolniczą. Sieć placówek bibliotecznych tworzy Gminna Biblioteka Publiczna w Pawłowie z czterema filiami bibliotecznymi w Grabkowie, Kałkowie, Radkowicach i Tarczku. Czytelnicy stanowią 12 % ogółu mieszkańców, w tym dzieci i młodzież tylko 3 %. Potencjalni czytelnicy bibliotek publicznych to dzieci w wieku 6 – 15 lat. W naszej gminie czytelnikami jest 30 % tej populacji. Liczba czytelników najmłodszych z roku na rok minimalnie ale się zmniejsza. Zadaniem priorytetowym biblioteki jest więc zwiększenie zainteresowania usługami bibliotecznymi grupy czytelniczej w wieku do 15 roku życia. Stąd pomysł Czytelnicy w bibliotece i w teatrze.

Na czym polegał pomysł

Zrodziła się potrzeba czynnego włączenia całych rodzin w życie biblioteki, a także chęć pokazania skąd i dlaczego wzięła się książka w naszej bibliotece i dlaczego warto przychodzić do biblioteki, niekoniecznie od razu po książkę. Zaproponowaliśmy 4 spotkania autorskie z pisarzami dla dzieci najmłodszych. Dwa spotkania odbyły się w GBP w Pawłowie i po jednym w filiach bibliotecznych w Kałkowie i Tarczku. Aby takie spotkania pozostawiły ślad i zachęciły do czytania zakupiliśmy książki autorów których gościliśmy w bibliotece, Wioletty Piaseckiej i Wiesława Drabika. Inną forma prezentacji treści książki (oprócz czytania) jest przedstawienie teatralne. Do GBP w Pawłowie zaproszono Teatr Lalki i Aktora Kubuś z Kielc z przedstawieniem "Czerwony Kapturek". Po spektaklu odbyły się warsztaty teatralne, na których uczestnicy dowiedzieli się  m.in. jak przebiegają przygotowania do wystawienia sztuki, a także jak na podstawie dowolnego tekstu przygotować przedstawienie. Aktorami w naszym teatrze zostali widzowie.
GBP w Pawłowie zorganizowała konkurs literacki pt. "Bajka-zmyślanka", w którym wzięło udział 17 młodych utalentowanych literatów z 5 szkół podstawowych z naszej gminy. Uczestnicy byli uczniami klas I – III i ich zadaniem było napisanie bajki w formie wymyślonej przez siebie z własnoręcznymi ilustracjami. Aby pokazać "nasze" talenty należało wydać książkę – tak powstał zbiorek bajek pt. "Bajka-zmyślanka" - nakład 100 egz. W ramach promocji zorganizowaliśmy spotkanie z autorami. W czasie prezentacji przedstawiliśmy młodych twórców, troje z nich czytało na głos własne teksty, a na zakończenie wszyscy składali autografy. W spotkaniu uczestniczyli m.in. rodzice, nauczyciele, wychowawcy, opiekunowie oraz inni uczniowie. Dla wszystkich było to duże przeżycie.
Ostatnim wydarzeniem realizowanym w ramach projektu był wyjazd grupy 50 osobowej do Teatru Komedia w Warszawie na spektakl "Zamiana na wakacje".

Efekty dodatkowe

Opracowując projekt zakładaliśmy znacznie mniejszą liczbę beneficjentów. Okazało się, że na spotkaniach z pisarzami było ponad 220 osób, a nie jak planowano 100, teatr dla dzieci - 69 osób (planowano 50). W jednym przedstawieniu na scenie z aktorami zawodowymi zagrały dzieci z rodzicami i dziadkami. Na scenie wystąpiły trzy pokolenia równocześnie. W wyjeździe do teatru uczestniczyło 50 osób, ale chętnych było prawie drugie tyle (kryterium - kolejność zgłoszeń). Wśród najstarszych uczestników kilkoro było po raz pierwszy w teatrze. Podziękowaniom nie było końca. Prezentacja książki "Bajka-zmyślanka" nie była zaplanowana, ale to samo wynikło z kolejności działań (spotkanie autorskie – przedstawienie teatralne - wydanie książki - prezentacja książki - przedstawienie teatralne). Na prezentacji było 77 osób.
Biblioteka organizowała już wiele podobnych konkursów, ale prace uczestników niestety leżą w magazynie i praktycznie wszyscy o nich zapomnieli, niewiele ludzi je widziało. Natomiast wydanie tekstów konkursowych w formie książki stało się "namacalne", każdy może ją przeczytać, książeczki zostały rozesłane do miejscowych bibliotek szkolnych i wielu bibliotek publicznych województwa świętokrzyskiego włącznie z Wojewódzką Biblioteką Publiczną, a także wielu beneficjentom projektu.
W ramach programu wzbogaciliśmy także nasz księgozbiór - zakupiliśmy książki z literatury pięknej dla dzieci i młodzieży do wszystkich 5 bibliotek publicznych na terenie gminy. W przyszłości w miarę możliwości planujemy kontynuować podobne działania, tym razem z większym "naciskiem" na młodzież ponadgimnazjalną i na dorosłych, ale na pewno nie będziemy pomijać dzieci.

Projekt w całości sfinansowano ze środków Poakcesyjnego Programu Wsparcia Obszarów Wiejskich.

Teresa Sobczak
GBP w Pawłowie


Dorota  Mandziak - nauczyciel
Od wielu lat Gminna Biblioteka Publiczna w Pawłowie kierowana przez Panią Teresę Sobczak realizuje szereg atrakcyjnych przedsięwzięć zachęcających mieszkańców gminy do aktywnego udziału w życiu kulturalnym.

W ramach projektu PPWOW "Czytelnicy w bibliotece i teatrze" zorganizowano spotkania z pisarzami, aktorami, pogadankami o literaturze najnowszej, konkursy dla najmłodszych (np. konkurs na "Bajkę - zmyślankę") i wreszcie wyjazdy do teatru Komedia w Warszawie. Sama chętnie korzystałam z zaproszeń, uczestniczę w organizowanych zajęciach z racji zawodu (jestem nauczycielką), zabieram na nie swoich uczniów. Działania podjęte przez bibliotekę przyniosły nieznane korzyści i sprostały oczekiwaniom gminnej społeczności, która nieczęsto bywa w teatrze, rozmawia z pisarzem, czy też słucha, co ma do powiedzenia znana aktorka.
Wiem jest trudno zachęcić młodzież do zdobywania wiedzy, do czerpania przyjemności z czytania, delektowania sztuką, jak również zdobywania dobrych manier, uczenia się, "bycia w towarzystwie". Najbardziej atrakcyjna lekcja, przeprowadzona wg najnowszej metodyki nie zastąpi kontaktu osobistego z żywym wzorem, a taki kontakt biblioteka dawała. Spotkania z ciekawymi ludźmi wyzwoliły wśród młodzieży umiejętności konwersacji, polemiki, spontaniczność, a pobudzona ciekawość świata zaowocowała sięgnięciami do tak znienawidzonej książki. Nawet ten, kto przyszedł tu tylko z kolegą i nie znalazł niczego dla siebie mógł posmakować wybornego "ptysia" i usmarować buzię bajecznie kolorowym tortem. Podsumowanie konkursu na bajkę dla dzieci to wielkie święto i ogromne zwycięstwo maluchów i ich rodziców. Młodzi bajkopisarze z przejęciem odczytywali swoje dzieła, rozdawali autografy. Towarzyszyła temu atmosfera prawdziwego wernisażu z udziałem autorów, gości, krytyków, przedstawicieli prasy.

Uczestnicy i czytelnicy biblioteki (małżeństwo)
Wyjazd do teatru - czyż nie można nazwać ucztą. Dla wiejskich kobiet i mężczyzn oderwanie się od szarej rzeczywistości, przyjrzenie się znakomitej obsadzie aktorskiej poza szklanym ekranem to niezwykłe przeżycie. Magia teatru wyzwoliła spontaniczne reakcje i tylko szkoda, że tak szybko trzeba opuścić teatr Komedia w Warszawie i wrócić do domu. Zrealizowany projekt przyniósł niezmierne korzyści duchowe. Nauczył praktycznie korzystać z dóbr kultury. Pozwolił mieszkańcom być współorganizatorami i współtwórcami życia kulturalnego wsi. Dzięki projektowi biblioteka jeszcze bardziej ożyła, jest miejscem przyjaznym a nie instytucją, z której korzysta się z konieczności.       

Jolanta Wrona - nauczyciel opiekun autorów
Jako nauczycielka trojga małych autorów cieszę się, że w dziecięcej rzeczywistości jest miejsce na bogatą i wielobarwną wyobraźnię, która potrafi stworzyć świat prosty, ale piękny. Dzieci wyraziły w swoich utworach emocje i tęsknotę za jasnymi i wyraźnymi wartościami. W ich baśniowym świecie zawsze dobro zwycięża ze złem.  W swoich fantastycznych bohaterach widzą odwagę i otwartość na potrzeby drugich. Potrafiły swoim rówieśnikom udowodnić, że w dobie cyborgów tworzenie baśniowej literatury może być ciekawe, fascynujące i wydatnie ubogacać osobowość.

Mateusz Kułaga - autor bajki
Bardzo się cieszę, że moja bajka - zmyślanka wszystkim się podobała. Chociaż muszę przyznać, że byłem mile zaskoczony za zdobycie czołowego miejsca. Lubię dużo czytać i słuchać ciekawych opowieści. Książka z bajkami i ilustracjami jest pięknie wydana. Możliwość napisania bajki jest dla mnie nowym doświadczeniem w mojej edukacji oraz wspaniałą pamiątką.