- Strona główna
- Publikacje
Publikacje
W ramach realizacji Programu Rozwoju Bibliotek wydawane są raporty, podręczniki dla bibliotekarzy, broszury, poradniki i inne materiały, informujące o Programie i prezentujące działalność bibliotek publicznych w Polsce.
Biblioteka! Więcej niż myślisz
Publikacja podsumowująca sześć lat Programu Rozwoju Bibliotek - wspólnego przedsięwzięcia Fundacji Billa i Melindy Gatesów oraz Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, realizowanego przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.
List Deborah L. Jacobs z Fundacji Billa i Melindy Gatesów, dyrektorki Inicjatywy Global Libraries
Raport, przygotowany na zlecenie Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, ma za zadanie zobrazować stan bibliotek publicznych w 2012 roku (w świetle najświeższych dostępnych danych GUS) oraz odpowiedzieć na pytanie, czy i w jaki sposób Program Rozwoju Bibliotek wywiera wpływ na biblioteki, które w nim uczestniczą. Raportowi towarzyszą:
Program Rozwoju Bibliotek - publikacje interaktywne, mashupy
Raport ”Co się zmieniło w bibliotekach? Program Rozwoju Bibliotek w danych Głównego Urzędu Statystycznego” został przygotowany na zlecenie Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Więcej informacji o raporcie i dokumentach towarzyszących znajduje się na stronie www.biblioteki.org.
Raport "Po co Polakom biblioteki?", opracowany po trzech latach realizacji Programu Rozwoju Bibliotek, prezentuje korzyści, jakie odnoszą mieszkańcy małych miejscowości korzystający z bibliotek publicznych. Raport pokazuje także, w jakich celach biblioteki są wykorzystywane. Publikacji towarzyszy mashup prezentujący wybrane dane z raportu.
"Biblioteka z wizją. Propozycja działania biblioteki w małej miejscowości".
Publikacja zawiera zbiór pomysłów, które można wykorzystać przy planowaniu rozwoju bibliotek w małych miejscowościach. Zapraszamy całe środowisko bibliotekarskie, a także inne osoby zainteresowane kwestiami bibliotecznymi, do współkształtowania „Biblioteki z wizją”. Zachęcamy do komentowania, wyrażania opinii oraz proponowania własnych przykładów działań bibliotek.
Raporty badawcze - ewaluacja Programu Rozwoju Bibliotek
Do czego służą biblioteki?
autor: Huber Borowski
2015
Raport z badania wpływu Programu Rozwoju Bibliotek na użytkowników bibliotek. Badanie zostało zrealizowane według założeń systemu badawczego Common Impact Measurement System - CIMS (ang. Zunifikowany System Pomiaru Wpływu), opracowanego przez Fundację Billa i Melindy Gatesów w celu przeprowadzenia badań oddziaływania programów wspieranych przez fundację w różnych krajach na życie mieszkańców.
RAPORT DO POBRANIA (.pdf)
Biblioteki oczami ich dyrektorów. Raport z badania dyrektorów bibliotek biorących udział w Programie Rozwoju Bibliotek
autor: Hubert Borowski
2013, 2014
Raport zawiera wyniki jednego z serii badań mających sprawdzić, w jaki sposób uczestnictwo w Programie Rozwoju Bibliotek przyczyniło się do zmian w funkcjonowaniu bibliotek biorących w nim udział. Badanie miało charakter sprawozdawczy i zostało przeprowadzone przy pomocy aplikacji internetowej. Raport zawiera wyniki badania z roku 2013 i 2014.
Co się zmieniło w bibliotekach? Program Rozwoju Bibliotek w danych Głównego Urzędu Statystycznego
autor: Hubert Borowski
lipiec 2014
Raport, przygotowany na zlecenie Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, ma za zadanie zobrazować stan bibliotek publicznych w 2012 roku (w świetle najświeższych dostępnych danych GUS) oraz odpowiedzieć na pytanie, czy i w jaki sposób Program Rozwoju Bibliotek wywiera wpływ na biblioteki, które w nim uczestniczą.
Po co Polakom biblioteki? Raport po trzech latach działania Programu Rozwoju Bibliotek
wrzesień 2012
Raport jest próbą syntetycznego zaprezentowania wniosków płynących z badań przeprowadzonych w ramach Programu Rozwoju Bibliotek. Przytoczone zostały w nim zarówno cytaty i historie zebrane w części jakościowej, jak i twarde dane z badań ilościowych. Dzięki temu możliwe jest ukazanie roli i znaczenia bibliotek dla ludzi i całych społeczności z różnych perspektyw. Raport został przygotowany przez Pracownię Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” na zlecenie Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.
autor: Huber Borowski
czerwiec 2012
Raport z badania, którego podstawowym celem było zrozumienie w jaki sposób zmieniło się korzystanie z bibliotek w trakcie trwania Programu Rozwoju Bibliotek oraz jakiego rodzaju korzyści przynosi korzystanie z bibliotek. Jest to jeden z serii raportów przygotowywanych przez Pracownię Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” w ramach ewaluacji Programu Rozwoju Bibliotek.
Biblioteki oczami ich dyrektorów. Raport z badania dyrektorów bibliotek bioracych udział w Programie Rozwoju Bibliotek
autor: Tomasz Zając
współpraca: Łucja Krzyżanowska, Katarzyna Julia Olesińska
maj 2012
Raport przedstawia wyniki jednego z serii badań mających sprawdzić, w jaki sposób uczestnictwo w Programie Rozwoju Bibliotek przyczyniło się do zmian w funkcjonowaniu bibliotek biorących w nim udział. W badaniu wzięło udział 382 dyrektorów bibliotek. W raporcie prezentowane są dane dotyczące budżetu bibliotek, dane dotyczące personelu bibliotek (wielkości zatrudnienia oraz kompetencji informatycznych pracowników) oraz wyniki dotyczące działalności biblioteki oraz ich wpływu na zachowania użytkowników.
Co robimy na komputerach w bibliotece i co z tego mamy? (badania użytkowników komputerów dostarczonych w ramach Programu Rozwoju Bibliotek)
autor: Hubert Borowski
styczeń 2012
W ramach PRB biblioteki zostały wyposażone w sprzęt komputerowy, umożlwiający bezpłatne korzystanie z Internetu. Na każdym komputerze dostarczonym przez FRSI, trzy razy w tygodniu wyświetla się prosta ankieta dotycząca korzyści jakie użytkownik odniósł korzystając z komputerów, zawierająca pytania o sposoby używania komputerów oraz pozwalające na określenie profilu użytkownika (podstawowe pytania dotyczącecharakterystyki społecznodemograficznej). W raporcie podsumowane zostały wyniki ankiety z okresu od 4 marca 2010 roku do 31 października 2011 roku.
Program Rozwoju Bibliotek - przebieg i efekty (raport ewaluacyjny)
autor: Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego
czerwiec 2011
Badanie ankietowe dyrektorów bibliotek uczestniczących w I rundzie PRB zostało wykonane półtora roku po rozpoczęciu udziału przez biblioteki w Programie, po zakończeniu, lub w momencie kończenia, najważniejszych działań programowych – dostaw sprzętu, programu szkoleniowego i dodatkowych form wsparcia (grantów, współpracy z organizacjami pozarządowymi, budowy koalicji gminnych).
Wizerunek i uzytkowanie bibliotek publicznych
autor: Hubert Borowski
maj 2011
Jednym z elementów Programu Rozwoju Bibliotek była kampania, mająca na celu poprawę wizerunku bibliotek publicznych w Polsce. Kampanię promocyjną poprzedzało badanie sondażowe zrealizowane w styczniu 2010 roku. Celem ówczesnego badania było poznanie wizerunku bibliotek, a także uzyskanie wskaźników, które miały pozwolić na ocenę wpływu Programu - przede wszystkim wpływu na wspomniany wizerunek. Badanie zostało powtórzone w lutym 2011 roku. W raporcie analizowany jest wizerunek bibliotek na początku 2011. Analiza koncentruje się przede wszystkim na zmianach jakie zaszły w ciągu roku, między pierwszym a drugim pomiarem.Badanie zrealizowane w 2011 roku zawierało także moduł dotyczący korzystania z bibliotek i zadowolenia z nich. Informacje na ten temat będą zestawiane z danymi z badania zrealizowanego przed rozpoczęciem programu, w sierpniu 2008 roku: http://frsi.org.pl/pl,publikacje,21.php
Analiza Planów Rozwoju Bibliotek przygotowanych przez bibliotekarki po szkoleniach (raport cząstkowy z badania ewaluacyjnegoI etapu Programu Rozwoju Bibliotek)
autorka: Magdalena Stec
marzec 2011
Niniejszy raport jest jednym z trzech raportów cząstkowych przygotowanych przez zespół Pracowni Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” w ramach ewaluacji I etapu wdrażania Programu Rozwoju Bibliotek. Jego celem było zidentyfikowanie i przeanalizowanie efektów szkoleń organizowanych przez Centrum Aktywności Lokalnej (CAL) dotyczących planowania pracy biblioteki; sprawdzenie, jakie pomysły mają bibliotekarze na swoje biblioteki; przyjrzenie się temu, jak ich pomysły wpisują się w strategię działania Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.
Celem analizy jest też odtworzenie tego, jak pracownicy bibliotek rozumieją Program Rozwoju Bibliotek, czy w planach są obecne nowoczesne technologie, czy biblioteki próbują pełnić nowe funkcje, czy też unowocześniają swoją dotychczasową działalność.
autorzy: zespół badawczy pracowni badań i innowacji społecznych "Stocznia"
marzec 2011
Celem tego raportu jest rekonstrukcja wizerunku bibliotek na podstawie treści prasy. Punktem wyjścia do pracy było pytanie, czy w czasie działania Programu Rozwoju Bibliotek wizerunek bibliotek – rekonstruowany na podstawie analizy treści wykorzystującej narzędzia i podejście analizy pola semantycznego – zmienił się. Przeanalizowano 250 rekordów z lipca i sierpnia 2008 roku oraz 250 rekordów z przełomu stycznia 2010 i lutego 2011 roku. To dwa najbardziej odległe od siebie czasowo dostępne źródła materiału.
Przeważająca większość analizowanych wycinków pochodziła z prasy lokalnej, dzięki czemu możliwe było zrekonstruowanie globalnego wizerunku biblioteki, korzystając ze źródeł tworzonych dla lokalnej publiczności. Analiza miała charakter jakościowy.
autor: Hubert Borowski
marzec 2011
W ramach monitoringu, na każdym komputerze dostarczonym do bibliotek w ramach Programu Rozwoju Bibliotek, trzy razy w tygodniu wyświetla się prosta ankieta dotycząca korzyści jakie użytkownik odniósł korzystając z komputerów. Zawiera ona pytania o sposoby używania komputerów oraz podstawowe pytania dotyczące charakterystyki społeczno-demograficznej. Raport jest efektem analizy tych ankiet.
autor: Łukasz Ostrowski
luty 2011
Wszystkie przekazane bibliotekom komputery objęte są stałym monitoringiem. Ma on za zadanie ocenić w jakim stopniu przekazane komputery wypełniają swoje zadanie i czy służą założonym w wizji programu celom. Monitoring odbywa się automatycznie poprzez zainstalowany na komputerze oprogramowanie. Monitoring ma odpowiadać na pytania: w jakim stopniu wykorzystywane są komputery? Jak długo pracują a jak długo stoją bezczynnie? Kiedy się z nich korzysta? Czy są używane po południu i wieczorem? Czy są używane w weekendy? Do czego są wykorzystywane? Czy są to zastosowania zgodne z wizją programu? Jakich programów się używa? Jakie strony internetowe są odwiedzane?
Niniejszy raport przedstawia dane dla okresu od lipca 2010 do stycznia 2011 r.
Zakres prowadzonych działań przez biblioteki zgłoszone do I edycji programu
autor: Sławomir Mandes
marzec 2010
Projektując badania, którego wyniki przedstawia niniejszy raport, stawiano sobie za zadanie określenie, jak wygląda funkcjonowanie bibliotek zgłoszonych do programu: na ile biblioteki na starcie Programu Rozwoju Bibliotek, wypełniają funkcje, jakie program stawia sobie za cel rozwijać. Do badania przystąpiło 610 bibliotek.
Badanie jest jednym z elementów procesu ewaluacji Programu Rozwoju Bibliotek. Zebrane wyniki zostaną porównane z danymi zebranymi tą samą ankietą po zakończeniu programu. Umożliwi to precyzyjne określenie zmiany, jaką udało się wprowadzić w funkcjonowaniu bibliotek poprzez realizację przewidzianych w programie działań.
autor: Łukasz Ostrowski
luty 2010
Jednym z elementów Programu Rozwoju Bibliotek jest kampania promocyjna mająca na celu poprawę wizerunku bibliotek publicznych w Polsce. Kampanię promocyjną poprzedzało badanie sondażowe. Jego celem było poznanie wizerunku bibliotek oraz uzyskanie wskaźników, które pozwolą w przyszłości ocenić wpływ Programu na ten wizerunek. Analizy przedstawione w raporcie oparte są na wynikach przeprowadzonego sondażu.
Badanie wizerunku ma w zamierzeniu charakter diachroniczny i składa się z dwóch jednakowych sondaży przeprowadzonych w odstępie roku. Stwierdzenie zmiany wizerunku bibliotek publicznych będzie możliwe na podstawie porównania wyników dwóch pomiarów. W tym raporcie przedstawione są jedynie wyniki pierwszego sondażu. Pozwala to stwierdzić, jak postrzegane są biblioteki, ale nic jeszcze nie mówi o tym, jak zmienia się ich wizerunek.
Program Rozwoju Bibliotek - informatory dla bibliotek i samorządów
Dołącz do Programu Rozwoju Bibliotek.
Informator dla bibliotek opracowany w związku z rekrutacją do III rundy PRB.
Infrastruktura społeczna w nowoczesnej gminie.
Informator dla bibliotek opracowany w zwiazku z rekrutacją do III rundy PRB.
Druga runda Programu Rozwoju Bibliotek. Informator dla bibliotek.
broszura informacyjna o rekrutacji do drugiej rundy Programu, wydana w styczniu 2011 roku.
Aktywna gmina. Aktywna społeczność. Budujmy partnerstwa na poziomie lokalnym.
broszura informacyjna o rekrutacji do drugiej rundy Programu, skierowana do przedstawicieli samorządów, wydana w styczniu 2011 roku
Zbliżenia
broszura pokazująca grono osób zaangażowanych w Program Rozwoju Bibliotek, wydana w czerwcu 2010 roku.
Program Rozwoju Bibliotek
broszura wydana z okazji inauguracji Programu 23 kwietnia 2009 roku.
Biblioteka. Miejsce czytania, miejsce działania
ulotka prezentująca rozmaite działania prowadzone przez biblioteki publiczne w całej Polsce.
Program Rozwoju Bibliotek. Informator dla bibliotek i samorządów
broszura informacyjna o rekrutacji do pierwszej rundy Programu, wydana w kwietniu 2009 roku.
Poradniki dla bibliotekarzy
Myślenie projektowe w bibliotekach
Podręcznik "design thinking", czyli myślenia projektowego w bibliotekach.
Przepis na współpracę w bibliotece. Poradnik praktyk i inspiracji
Poradnik poświęcony współpracy partnerskiej w srodowisku lokalnym, inicjowanej przez biblioteki publiczne.
Dostępny także w formie publikacji interaktywnej.
Wielokulturowa biblioteka
Publikacja opracowana w ramach projektu "Biblioteka miejscem spotkań wielu kultur". Został w niej opisany model wielokulturowej biblioteki oraz wskazówki - krok po kroku - jak go wdrożyć.
Projekt "Czytacz". Poradnik dla bibliotekarek i bibliotekarzy organizujących głośne czytania dla seniorów... i nie tylko
Publikacja wykorzystuje doświadczenia z pilotażowej edycji projektu "Czytacz".
Biblioteka - dobre miejsce. Poradnik architektoniczny dla bibliotek
Poradnik dla osób planujących lub prowadzących prace inwestycyjne (budowa, rozbudowa, remont, modernizacja) w budynkach bibliotek publicznych.
Poradnik "Jak wybrać sprzęt komputerowy dla użytkowników biblioteki?"
W poradniku zostały zebrane najważniejsze informacje oraz niezbędna wiedza techniczna o sprzęcie komputerowym i oprogramowaniu.
Biblioteka. Małe pomysły na wielkie zmiany
broszura wydana we współpracy ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich (SARP), zawiera porady i wskazówki dotyczące aranżacji przestrzeni w bibliotekach.
Meble w bibliotece. Małe różnice, duże znaczenie
broszura stanowiąca kontynuację poradnika "Biblioteka. Małe pomysły na wielkie zmiany", przygotowana we współpracy ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich (SARP)
Projekt fotografia
broszura przedstawiająca ciekawe projekty związane z fotografią, zrealizowane nie tylko przez biblioteki.
"Biblioteki w Internecie - audyt użyteczności serwisów bibliotecznych"
Podręcznik dla lokalnego opiekuna projektu "Twoje strony, mocne strony"
"Zostań cybernawigatorem w bibliotece! Rekomendacje dla bibliotek organizujących zajęcia edukacyjne z zakresu nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych"
Publikacja podsumowująca projekt "Informacja dla obywateli. Cybernawigatorzy w bibliotekach", realizowany przez biblioteki, których przedstawiciele brali udział w wizycie studyjnej w USA, zorganizowanej przez FRSI w ramach Programu Rozwoju Bibliotek.
"Metoda projektu w bibliotece". Krótki poradnik, przygotowany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej, dla bibliotek uczestniczących w programach "Kulturalnie i obywatelsko w bibliotece" oraz "Ślady przeszłości".
Program Rozwoju Bibliotek - podręczniki do szkoleń dla bibliotekarzy
Podręcznik "DOBRE SPOTKANIE: jak to zrobić?" (.pdf)
Podręcznik został przygotowany jako materiał towarzyszący szkoleniom "DOBRE SPOTKANIE: jak to zrobić?" prowadzonym przez Stowarzyszenie Trenerów Organizacji Pozarządowych STOP w ramach Programu Rozwoju Bibliotek. Więcej informacji o szkoleniach "DOBRE SPOTKANIE: jak to zrobić?".
Podręcznik "Docenić bibliotekę. Jak skutecznie prowadzić rzecznictwo" (.pdf)
Podręcznik poświęcony prowadzeniu rzecznictwa w bibliotekach i na rzecz bibliotek. Treści multimedialne podręcznika są dostępne na stronie poświęconej rzecznictwu w bibliotekach, w zakładce "Podręcznik".
Podręcznik "Planowanie pracy biblioteki" (.pdf)
Podręcznik dla bibliotek uczestniczących w cyklu szkoleniowym "Planowanie rozwoju biblioteki"
w ramach Programu Rozwoju Bibliotek
"Technologie informacyjne w bibliotece" część I - podręcznik (.pdf)
Podręcznik dla bibliotek uczestniczących w szkoleniach komputerowych
w ramach Programu Rozwoju Bibliotek (2013)
"Technologie informacyjne w bibliotece"część II - zadania praktyczne (.pdf)
Zestaw zadań praktycznych dla bibliotek uczestniczących w szkoleniach
komputerowychw ramach Programu Rozwoju Bibliotek (2013)
"Wiedza na wyciagnięcie ręki. Łatwy dostęp do zbiorów bibliotecznych" (.pdf)
Podręcznik z serii "Aktywna biblioteka"
"Informacje lokalne - jak je zbierać i upowszechniać" (.pdf)
Podręcznik z serii "Aktywna biblioteka"
"Przestrzeń dla mieszkańców z inicjatywą" (.pdf)
Podręcznik z serii "Aktywna biblioteka"
"Miejsce dla obywateli: e-administracja" (.pdf)
Podręcznik z serii "Aktywna biblioteka"
"Miejsce promocji kultury" (.pdf)
Podręcznik z serii "Aktywna biblioteka"
"Miejsce bez barier: usługi dla seniorów i osób niepełnosprawnych" (.pdf)
Podręcznik z serii "Aktywna biblioteka"
"Miejsce dla młodych" (.pdf)
Podręcznik z serii "Aktywna biblioteka"
"Multimedia i nowoczesna komunikacja" (.pdf)
Podręcznik z serii "Aktywna biblioteka"
"Organizacja szkoleń" (.pdf)
Podręcznik do szkoleń dla pracowników wojewódzkich bibliotek publicznych
Inne publikacje
Scenariusze przyszłości bibliotek
"Sieci publicznych punktów dostępu do Internetu w Polsce w 2011 roku. Raport z badań"
Raport przygotowany przez Stowarzyszenie Społeczeństwa Wiedzy w czerwcu 2011 roku.
"Pracownie komputerowe na obszarach wiejskich. Raport z badań terenowych"
Raport przygotowany przez Centrum Cyfrowe Projekt: Polska w lipcu 2011 roku.
