- Strona główna
- [Biuletyn]
„Biblioteka? - Git falbana!”
II Kongres Bibliotek Publicznych
Warszawa, 13-14.X.2011
13 i 14 października fort Sanguszki w Warszawie gościł bibliotekarki i bibliotekarzy uczestniczących w drugim kongresie bibliotek. Tegoroczna impreza odbywała się pod hasłem „Biblioteka: więcej niż myślisz!”. Organizatorem przedsięwzięcia byłą Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego operator Programu Rozwoju Bibliotek. Kongres patronatem objęły Anna Komorowska, prezydentowa RP oraz Hanna Gronkiewicz-Waltz, prezydent m.st. Warszawy.
Opierając się na doświadczeniach pierwszego kongresu, zagadnienia były podzielone na bloki:
• POKAŻ SIĘ! działalność promocyjna bibliotek,
• WŁĄCZ SIĘ! nowoczesne technologie w bibliotece,
• POCHWAL SIĘ! dobre praktyki w działalności bibliotek,
• DOWIEDZ SIĘ! tematy na życzenie,
• WSŁUCHAJ SIĘ! prezentacje
Warszawa, 13-14.X.2011
13 i 14 października fort Sanguszki w Warszawie gościł bibliotekarki i bibliotekarzy uczestniczących w drugim kongresie bibliotek. Tegoroczna impreza odbywała się pod hasłem „Biblioteka: więcej niż myślisz!”. Organizatorem przedsięwzięcia byłą Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego operator Programu Rozwoju Bibliotek. Kongres patronatem objęły Anna Komorowska, prezydentowa RP oraz Hanna Gronkiewicz-Waltz, prezydent m.st. Warszawy.
Opierając się na doświadczeniach pierwszego kongresu, zagadnienia były podzielone na bloki:
• POKAŻ SIĘ! działalność promocyjna bibliotek,
• WŁĄCZ SIĘ! nowoczesne technologie w bibliotece,
• POCHWAL SIĘ! dobre praktyki w działalności bibliotek,
• DOWIEDZ SIĘ! tematy na życzenie,
• WSŁUCHAJ SIĘ! prezentacje
Ponad czterystu bibliotekarzy miało do wyboru 24 tematy(!), dwie sesje dziennie - 40 warsztatów, spotkań i prezentacji. Zagadnienia przedstawiane były podczas warsztatów, w niedużych grupach, z dużą interakcją uczestników zajęć. Znalazła się również przestrzeń, nazwana WYSTAW SIĘ!, gdzie prezentowały się biblioteki i organizacje uczestniczące i współpracujące w ramach PRB, m.in. ARFP.
Kongres rozpoczął się sesją plenarną. Przedstawiono film dokumentalny w reżyserii Jakuba Piątka z działań bibliotek w ramach PRB [obejrzyj]. Uroczyste otwarcie rozpoczęło się od powitań, przemówień i wręczenia nagród. Zebranych gości powitali Jacek Wojnarowski – prezes zarządu Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, Jerzy Koźmiński – prezes Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, Grzegorz Gauden – dyrektor Instytutu Ksiązki oraz zaproszeni goście z Fundacji Billa i Melindy Gatesów. W tej części programu wręczono również nagrody przyznane w ogłoszonym przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich konkursie Tydzień Bibliotek 2011 pod hasłem Biblioteka zawsze po drodze, nie mijam – wchodzę. Dodatkowe nagrody w konkursie ufundowała Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Jedna z nich została przyznana Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Knyszynie, w kategorii Komu po drodze?. Wyróżnienie oraz nagrodę w wysokości 2000 zł odebrała pani kierownik Krystyna Piszczatowska.
DOWIEDZ SIĘ!
OTWÓRZ książkę, czy ODTWÓRZ książkę?
Agnieszka Koszowska (FRSI), Grzegorz Gmiterek (UW)
Autorzy poruszyli zagadnienie współczesnego czytelnictwa opartego nie na tradycyjnej, papierowej książce, lecz na nośnikach elektronicznych, w różnej postaci oraz na nowoczesnych technologiach i urządzeniach „czytelniczych”.
Na wstępie prowadzący zadali pytanie dotyczące rozwoju czytelnictwa w ciągu 15 lat: Czy nowoczesne nośniki wyprą tradycyjną książkę? Rozpoczęli od definicji pojęcia „e-Booka”, które odnosi się nie tylko do form czy też nośników dokumentów, lecz również do urządzeń służących do odtwarzania tych dokumentów, tzw. czytników bądź czytaków. Został zaprezentowany krótki przegląd tychże urządzeń. Zobaczyliśmy też informacje o stronach i serwisach internetowych udostępniających e- i audiobooki.
Padło również kilka słów o miejscu książki elektronicznej w rynku księgarskim. Dla zobrazowania zjawiska autorzy prezentacji przedstawili dane z największej internetowej księgarni – Amazon.com, gdzie liczba sprzedawanych e-Booków przewyższyła liczbę sprzedanych książek papierowych - na 100 książek „tradycyjnych” sprzedaje się 105 e-Booków! Dla porównania w Polsce udział tych ostatnich w rynku wydawniczym wynosi zaledwie 0,4%. Pojawiła się również informacja o obecności książki elektronicznej w bibliotekach. Również w tym wypadku na przykładzie amerykańskich bibliotek.
Na koniec powrócono do pytania ze wstępu i wywiązała się krótka, ze względu na napięty program kongresu, dyskusja.
DOWIEDZ SIĘ!
Dyskusyjne Kluby Książki – bo zajmowanie się książkami jest pasjonujące
Marek Jurowski (Książnica Kopernikańska)
Z badań statystycznych wynika, że 56% Polaków nie czyta książek. Analizując badania, nasuwa się w takim razie pytanie – czy czytający są w mniejszości? O czytelnictwie i Dyskusyjnych Klubach Książki rozmawiali ludzie książki. Do dyskusji zostali zaproszeni: Barbara Gawryluk (Kraków) - autorka książek dla dzieci, dziennikarka w Radiu Kraków, filolog szwedzki, Mariola Góra (Tarnów) – moderator DKK w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Tarnowie, Mateusz Pejas (Toruń) – moderator DKK w Książnicy Kopernikańskiej oraz Jan Oslislo (Katowice) – członek prywatnego DKK działającego w Katowicach. Dyskusję poprowadził Marek Jurowski (Toruń) moderator DKK w Książnicy Kopernikańskiej.
Na spotkaniu starano się odpowiedzieć na pytania – czy Dyskusyjne Kluby Ksiązki to na pewno miejsce dla tych, którzy czytają i lubią o tym rozmawiać?, na czym polega ich fenomen?, czy wszyscy chcą rozmawiać o książkach? oraz czy właśnie książką można zachęcić do odwiedzenia biblioteki?. Pytania, które nurtują dziś bibliotekarzy. Dyskusyjne Kluby Ksiązki z założenia miały skupiać ludzi, którzy lubią czytać, ale również mają potrzebę rozmawiania o książkach. Dyskusja oscylowała jednak wokół pytania jak zachęcić do czytania oraz do korzystania z bibliotek. Uczestnicy podzielili się ciekawymi pomysłami i wnioskami.
DOWIEDZ SIĘ!
A(tmos)FERA w bibliotece - dlaczego warto postępować na przekór wszystkim?
Joanna Podolak (Planeta 11)
Wachlarz przedsięwzięć i pól aktywności Planety 11 jest bardzo rozległy i bardzo odbiegający od stereotypowego postrzegania biblioteki jako wypożyczalni książek. Na początek należy wspomnieć, iż Planeta 11 nie jest typową placówką biblioteczną, lecz tzw. mediateką, czyli gromadzi i udostępnia, oprócz tradycyjnej książki papierowej, płyty CD i DVD z muzyką, filmami itp. Kilka przykładów działań Planety 11: koncert rockowy w bibliotece, taniec brzucha, joga, spotkania z inną kulturą (Izrael, Arabia Saudyjska, Japonia), turnieje gier wideo, gier planszowych i bitewnych, wystawa kotów i wiele, wiele innych nietypowych, jak na bibliotekę, pomysłów – stąd tytułowa „afera”.
Oferta placówki skierowana jest głównie dla młodego użytkownika – nastolatka, w wieku 13-19 lat. Jest to grupa, do której najtrudniej dotrzeć i zachęcić do korzystania z biblioteki, w związku z tym postawiono na nietypową promocję. Powstał klip reklamowy Planety 11 , aby dotrzeć do młodego, potencjalnego odbiorcy opracowano nietypową ankietę dla olsztyńskich gimnazjalistów. By poczuć trudność zadania zachęcenia nastolatka do biblioteki pani Joanna podzieliła uczestników spotkania na 4 grupy. Każda z grup miała za zadanie wymyślić hasło zachęcające do korzystania z biblioteki. Na przygotowanie się grupy miały ok. 5 min i po tym czasie należało przedstawić proponowane hasło również w sposób nietypowy, a mianowicie – wykrzyczeć je! Oceniającymi były wolontariuszki pomagające w obsłudze kongresu, najbardziej zbliżone wiekiem do grupy docelowej tej nibypromocji. Jurorkom najbardziej przypadło do gustu hasło „Tekst – Net – Rock`n`Roll” będące parafrazą słynnego hasła hippisów. Zanim zapadł werdykt wolontariuszki przedstawiły własną propozycję, opartą na zasłyszanym wśród młodzieży zwrocie: „Biblioteka – git falbana”.
WSŁUCHAJ SIĘ!
Biblioteka dla małych dzieci – to działa!
Monika Rościszewska-Woźniak (Fundacja Rozwoju Dzieci im. J.A. Komeńskiego),
Fundacja Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego od 2010 roku prowadzi projekt Biblioteczne zajęcia dla dzieci i rodziców. Celem projektu jest przygotowanie bibliotek wiejskich do wprowadzenia w swojej ofercie nowatorskich form edukacyjnych, skierowanych do małych dzieci, rodziców i nauczycieli. Proponowane są trzy projekty edukacyjne – Grupy Zabawowe, Biblioteczka Dla Najmłodszych, Mali Badacze.
Grupy Zabawowe – Skierowany do dzieci 3-4 lat. Zajęcia, na których dzieci bawią się wspólnie z rodzicami, odbywają się raz w tygodniu. Prowadzone są przez animatorów.
Biblioteczka Dla Najmłodszych – Przygotowano zestawy książek, gier, zabawek z instrukcją obsługi. Przeznaczone są do zabawy dla całej rodziny.
Mali Badacze – Projekt skierowany do dzieci w wieku 3-10 lat. Jest to metoda projektów badawczych. Biblioteka otrzymuje kuferek badacza, a grupa dzieci prowadzi badania nad wybranym przedmiotem. Dzieci same wybierają przedmiot badań oraz sami je prowadzą.
Nowa biblioteka: jak dziś projektuje się otwarte i wielofunkcyjne przestrzenie?
Agnieszka Rasmus-Zgorzelska
Druga część warsztatów poświęcona była ciekawym rozwiązaniom architektonicznym wnętrz bibliotek. Idealna biblioteka powinna być otwarta, atrakcyjna, wygodna i wielofunkcyjna. Dostosowanie wyposażenia do potrzeb użytkowników w różnym wieku „otworzy” bibliotekę. Atrakcyjności dodadzą estetyczne meble, ciekawa kolorystyka oraz dobre oświetlenie. Wygodę zapewni dobre i przemyślane rozplanowanie wnętrza, utworzenie kącików do wypoczynku. O wielofunkcyjność można zadbać stosując rozwiązania modułowe, zapewniające możliwość łączenia różnych funkcji – obcowania z książką, zorganizowania spotkania, projekcji czy warsztatów. Przedstawione pomysły zostały zilustrowane ciekawymi przykładami.
WSŁUCHAJ SIĘ!
Wypożyczalnia pomysłów
Agnieszka Zajączkowska (Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”)
Tematem spotkania było omówienie projektu „Młodzi menedżerowie kultury” realizowanego w bibliotekach w całej Polsce. Owi „młodzi menedżerowie”, wraz ze swoimi bibliotecznymi opiekunami prezentowali i omawiali realizowane przez siebie projekty. Ciekawa była forma ich prezentacji. Na sali rozstawione były stoliczki, przy których zasiadały wymienione powyżej osoby i przy każdym stoliku pozostało po 4-5 wolnych miejsc – dla uczestników spotkania. Można było dosiąść się i posłuchać o danym projekcie młodego menedżera. Po 15 minutach moderatorka stukała w tamburyn i należało zmienić stoliczek. Forma bardzo ciekawa i pozwalająca na poznanie kilku pomysłów. Ponadto każdy uczestnik otrzymał książeczkę-notes z krótkim omówieniem wszystkich przedsięwzięć realizowanych w ramach projektu Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”.
Drugą część warsztatu stanowiło wystąpienie dziennikarki Marii Wiernikowskiej. Opowiadała ona o swoim życiu zawodowym i pomysłach na nie. Wspomniała o prowadzonej przez siebie kawiarence na warszawskiej Starówce. Odnosiło się wrażenie, że nie była ona do końca przygotowana do wystąpienia dla bibliotekarzy.
DOWIEDZ SIĘ!
Zrób to sam, czyli jak zostać badaczem społeczności lokalnej?
Agata Nowotny, Marta Białek-Graczyk (Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”)
Warsztaty pokazały proste metody badawczo-animacyjne, dzięki którym samodzielnie można przeprowadzić diagnozę społeczności lokalnej. Badanie potrzeb kojarzy się głównie z ankietą, ale nie musi się tylko do niej ograniczać. Ankiety często są nudne dla badanych. Podczas prezentacji zostały przedstawione konkretne przykłady innych atrakcyjnych metod badawczych, wypracowanych wspólnie przez specjalistów w dziedzinie badań – animatorów kultury oraz socjologów. Można byłoby wymienić tu: plastyczny kolaż, wiszące pytania, ankieta rysunkowa, wywiad szeptany, drama, spacer asystowany, gra terenowa, fotoreportaż, spacerownik, warsztat filmowy.
WSŁUCHAJ SIĘ!
Dlaczego potrzebna nam jest oddolna digitalizacja?
Marcin Wilkowski (Fundacja Ośrodka KARTA)
Ośrodek KARTA od prawie 30 lat realizuje zadanie polegające na zachowaniu dla przyszłych pokoleń relacji i dokumentów świadków historii. Projekt Cyfrowych Archiwów Tradycji Lokalnej (CATL) obejmuje sieć bibliotek gminnych realizujących zadanie ratowania lokalnego dziedzictwa historycznego. Ze 100 bibliotek, które zgłosiły chęć udziału w projekcie, wybranych zostało 60. Zakwalifikowane zespoły biblioteczne gromadzą, opracowują, digitalizują i upowszechniają w Internecie materiały dotyczące historii lokalnej. Zebrane materiały w postaci zdjęć, pamiętników, wspomnień, dokumentów osobistych, relacji świadków i wielu innych pokazują historię regionu oczami osób go zamieszkujących.
Ośrodek KARTA sprawuje opiekę merytoryczną i techniczną nad bibliotekami w projekcie. Zgromadzone zbiory są upowszechniane w Internecie na stronach – http://archiwa.org/?type=o_projekcie (strona bibliotek), www.dlibra.karta.org.pl (Biblioteka Cyfrowa Ośrodka KARTA), Federacja Bibliotek Cyfrowych, Europeana, wyszukiwarka www.archiwa.org, blog zawierający aktualności dotyczące projektu www.blog.archiwa.org. Dodatkowym źródłem informacji o projekcie były konkretne przykłady przedstawione przez zaproszonych gości.
„Pogrążony w księgach”. Biblioteka, wspólnota, życie.
prof. Tadeusz Sławek (UŚ)
Na zakończenie spotkania wystąpił prof. dr hab. Tadeusz Sławek, pracownik Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, kierownik Katedry Literatury Porównawczej. Jak wskazywał tytuł wystąpienia - rzecz była o czytaniu. Profesor przeprowadził słuchaczy przez niesamowity świat bibliotek i książek.
Na koniec uczestnikom kongresu została przedstawiona, przygotowana po pierwszym jego dniu, prezentacja podsumowująca to wydarzenie. Możemy ją zobaczyć na stronie www.biblioteki.org (w zakładce „kongresy”) bądź bezpośrednio w serwisie youtube http://www.youtube.com/watch?v=kSl90ufwCjw. Również prezentacje i materiały są dostępne na stronie kongresu na portalu biblioteki.org.
Organizacja i poziom merytoryczny przedsięwzięcia stały na bardzo wysokim poziomie. Niesamowita atmosfera miejsca spotkania – stary fort – tworzyła niecodzienną oprawę spotkania. Natomiast bardzo dobra organizacja pozwoliła w pełni korzystać z oferty zaproponowanej na kongresie. Z niecierpliwością czekamy na kolejny kongres.
Izabela Szymańska, Grzegorz Zys
Książnica Podlaska
Kongres rozpoczął się sesją plenarną. Przedstawiono film dokumentalny w reżyserii Jakuba Piątka z działań bibliotek w ramach PRB [obejrzyj]. Uroczyste otwarcie rozpoczęło się od powitań, przemówień i wręczenia nagród. Zebranych gości powitali Jacek Wojnarowski – prezes zarządu Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, Jerzy Koźmiński – prezes Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, Grzegorz Gauden – dyrektor Instytutu Ksiązki oraz zaproszeni goście z Fundacji Billa i Melindy Gatesów. W tej części programu wręczono również nagrody przyznane w ogłoszonym przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich konkursie Tydzień Bibliotek 2011 pod hasłem Biblioteka zawsze po drodze, nie mijam – wchodzę. Dodatkowe nagrody w konkursie ufundowała Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Jedna z nich została przyznana Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Knyszynie, w kategorii Komu po drodze?. Wyróżnienie oraz nagrodę w wysokości 2000 zł odebrała pani kierownik Krystyna Piszczatowska.
DOWIEDZ SIĘ!
OTWÓRZ książkę, czy ODTWÓRZ książkę?
Agnieszka Koszowska (FRSI), Grzegorz Gmiterek (UW)
Autorzy poruszyli zagadnienie współczesnego czytelnictwa opartego nie na tradycyjnej, papierowej książce, lecz na nośnikach elektronicznych, w różnej postaci oraz na nowoczesnych technologiach i urządzeniach „czytelniczych”.
Na wstępie prowadzący zadali pytanie dotyczące rozwoju czytelnictwa w ciągu 15 lat: Czy nowoczesne nośniki wyprą tradycyjną książkę? Rozpoczęli od definicji pojęcia „e-Booka”, które odnosi się nie tylko do form czy też nośników dokumentów, lecz również do urządzeń służących do odtwarzania tych dokumentów, tzw. czytników bądź czytaków. Został zaprezentowany krótki przegląd tychże urządzeń. Zobaczyliśmy też informacje o stronach i serwisach internetowych udostępniających e- i audiobooki.
Padło również kilka słów o miejscu książki elektronicznej w rynku księgarskim. Dla zobrazowania zjawiska autorzy prezentacji przedstawili dane z największej internetowej księgarni – Amazon.com, gdzie liczba sprzedawanych e-Booków przewyższyła liczbę sprzedanych książek papierowych - na 100 książek „tradycyjnych” sprzedaje się 105 e-Booków! Dla porównania w Polsce udział tych ostatnich w rynku wydawniczym wynosi zaledwie 0,4%. Pojawiła się również informacja o obecności książki elektronicznej w bibliotekach. Również w tym wypadku na przykładzie amerykańskich bibliotek.
Na koniec powrócono do pytania ze wstępu i wywiązała się krótka, ze względu na napięty program kongresu, dyskusja.
DOWIEDZ SIĘ!
Dyskusyjne Kluby Książki – bo zajmowanie się książkami jest pasjonujące
Marek Jurowski (Książnica Kopernikańska)
Z badań statystycznych wynika, że 56% Polaków nie czyta książek. Analizując badania, nasuwa się w takim razie pytanie – czy czytający są w mniejszości? O czytelnictwie i Dyskusyjnych Klubach Książki rozmawiali ludzie książki. Do dyskusji zostali zaproszeni: Barbara Gawryluk (Kraków) - autorka książek dla dzieci, dziennikarka w Radiu Kraków, filolog szwedzki, Mariola Góra (Tarnów) – moderator DKK w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Tarnowie, Mateusz Pejas (Toruń) – moderator DKK w Książnicy Kopernikańskiej oraz Jan Oslislo (Katowice) – członek prywatnego DKK działającego w Katowicach. Dyskusję poprowadził Marek Jurowski (Toruń) moderator DKK w Książnicy Kopernikańskiej.
Na spotkaniu starano się odpowiedzieć na pytania – czy Dyskusyjne Kluby Ksiązki to na pewno miejsce dla tych, którzy czytają i lubią o tym rozmawiać?, na czym polega ich fenomen?, czy wszyscy chcą rozmawiać o książkach? oraz czy właśnie książką można zachęcić do odwiedzenia biblioteki?. Pytania, które nurtują dziś bibliotekarzy. Dyskusyjne Kluby Ksiązki z założenia miały skupiać ludzi, którzy lubią czytać, ale również mają potrzebę rozmawiania o książkach. Dyskusja oscylowała jednak wokół pytania jak zachęcić do czytania oraz do korzystania z bibliotek. Uczestnicy podzielili się ciekawymi pomysłami i wnioskami.
DOWIEDZ SIĘ!
A(tmos)FERA w bibliotece - dlaczego warto postępować na przekór wszystkim?
Joanna Podolak (Planeta 11)
Wachlarz przedsięwzięć i pól aktywności Planety 11 jest bardzo rozległy i bardzo odbiegający od stereotypowego postrzegania biblioteki jako wypożyczalni książek. Na początek należy wspomnieć, iż Planeta 11 nie jest typową placówką biblioteczną, lecz tzw. mediateką, czyli gromadzi i udostępnia, oprócz tradycyjnej książki papierowej, płyty CD i DVD z muzyką, filmami itp. Kilka przykładów działań Planety 11: koncert rockowy w bibliotece, taniec brzucha, joga, spotkania z inną kulturą (Izrael, Arabia Saudyjska, Japonia), turnieje gier wideo, gier planszowych i bitewnych, wystawa kotów i wiele, wiele innych nietypowych, jak na bibliotekę, pomysłów – stąd tytułowa „afera”.
Oferta placówki skierowana jest głównie dla młodego użytkownika – nastolatka, w wieku 13-19 lat. Jest to grupa, do której najtrudniej dotrzeć i zachęcić do korzystania z biblioteki, w związku z tym postawiono na nietypową promocję. Powstał klip reklamowy Planety 11 , aby dotrzeć do młodego, potencjalnego odbiorcy opracowano nietypową ankietę dla olsztyńskich gimnazjalistów. By poczuć trudność zadania zachęcenia nastolatka do biblioteki pani Joanna podzieliła uczestników spotkania na 4 grupy. Każda z grup miała za zadanie wymyślić hasło zachęcające do korzystania z biblioteki. Na przygotowanie się grupy miały ok. 5 min i po tym czasie należało przedstawić proponowane hasło również w sposób nietypowy, a mianowicie – wykrzyczeć je! Oceniającymi były wolontariuszki pomagające w obsłudze kongresu, najbardziej zbliżone wiekiem do grupy docelowej tej nibypromocji. Jurorkom najbardziej przypadło do gustu hasło „Tekst – Net – Rock`n`Roll” będące parafrazą słynnego hasła hippisów. Zanim zapadł werdykt wolontariuszki przedstawiły własną propozycję, opartą na zasłyszanym wśród młodzieży zwrocie: „Biblioteka – git falbana”.
WSŁUCHAJ SIĘ!
Biblioteka dla małych dzieci – to działa!
Monika Rościszewska-Woźniak (Fundacja Rozwoju Dzieci im. J.A. Komeńskiego),
Fundacja Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego od 2010 roku prowadzi projekt Biblioteczne zajęcia dla dzieci i rodziców. Celem projektu jest przygotowanie bibliotek wiejskich do wprowadzenia w swojej ofercie nowatorskich form edukacyjnych, skierowanych do małych dzieci, rodziców i nauczycieli. Proponowane są trzy projekty edukacyjne – Grupy Zabawowe, Biblioteczka Dla Najmłodszych, Mali Badacze.
Grupy Zabawowe – Skierowany do dzieci 3-4 lat. Zajęcia, na których dzieci bawią się wspólnie z rodzicami, odbywają się raz w tygodniu. Prowadzone są przez animatorów.
Biblioteczka Dla Najmłodszych – Przygotowano zestawy książek, gier, zabawek z instrukcją obsługi. Przeznaczone są do zabawy dla całej rodziny.
Mali Badacze – Projekt skierowany do dzieci w wieku 3-10 lat. Jest to metoda projektów badawczych. Biblioteka otrzymuje kuferek badacza, a grupa dzieci prowadzi badania nad wybranym przedmiotem. Dzieci same wybierają przedmiot badań oraz sami je prowadzą.
Nowa biblioteka: jak dziś projektuje się otwarte i wielofunkcyjne przestrzenie?
Agnieszka Rasmus-Zgorzelska
Druga część warsztatów poświęcona była ciekawym rozwiązaniom architektonicznym wnętrz bibliotek. Idealna biblioteka powinna być otwarta, atrakcyjna, wygodna i wielofunkcyjna. Dostosowanie wyposażenia do potrzeb użytkowników w różnym wieku „otworzy” bibliotekę. Atrakcyjności dodadzą estetyczne meble, ciekawa kolorystyka oraz dobre oświetlenie. Wygodę zapewni dobre i przemyślane rozplanowanie wnętrza, utworzenie kącików do wypoczynku. O wielofunkcyjność można zadbać stosując rozwiązania modułowe, zapewniające możliwość łączenia różnych funkcji – obcowania z książką, zorganizowania spotkania, projekcji czy warsztatów. Przedstawione pomysły zostały zilustrowane ciekawymi przykładami.
WSŁUCHAJ SIĘ!
Wypożyczalnia pomysłów
Agnieszka Zajączkowska (Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”)
Tematem spotkania było omówienie projektu „Młodzi menedżerowie kultury” realizowanego w bibliotekach w całej Polsce. Owi „młodzi menedżerowie”, wraz ze swoimi bibliotecznymi opiekunami prezentowali i omawiali realizowane przez siebie projekty. Ciekawa była forma ich prezentacji. Na sali rozstawione były stoliczki, przy których zasiadały wymienione powyżej osoby i przy każdym stoliku pozostało po 4-5 wolnych miejsc – dla uczestników spotkania. Można było dosiąść się i posłuchać o danym projekcie młodego menedżera. Po 15 minutach moderatorka stukała w tamburyn i należało zmienić stoliczek. Forma bardzo ciekawa i pozwalająca na poznanie kilku pomysłów. Ponadto każdy uczestnik otrzymał książeczkę-notes z krótkim omówieniem wszystkich przedsięwzięć realizowanych w ramach projektu Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”.
Drugą część warsztatu stanowiło wystąpienie dziennikarki Marii Wiernikowskiej. Opowiadała ona o swoim życiu zawodowym i pomysłach na nie. Wspomniała o prowadzonej przez siebie kawiarence na warszawskiej Starówce. Odnosiło się wrażenie, że nie była ona do końca przygotowana do wystąpienia dla bibliotekarzy.
DOWIEDZ SIĘ!
Zrób to sam, czyli jak zostać badaczem społeczności lokalnej?
Agata Nowotny, Marta Białek-Graczyk (Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”)
Warsztaty pokazały proste metody badawczo-animacyjne, dzięki którym samodzielnie można przeprowadzić diagnozę społeczności lokalnej. Badanie potrzeb kojarzy się głównie z ankietą, ale nie musi się tylko do niej ograniczać. Ankiety często są nudne dla badanych. Podczas prezentacji zostały przedstawione konkretne przykłady innych atrakcyjnych metod badawczych, wypracowanych wspólnie przez specjalistów w dziedzinie badań – animatorów kultury oraz socjologów. Można byłoby wymienić tu: plastyczny kolaż, wiszące pytania, ankieta rysunkowa, wywiad szeptany, drama, spacer asystowany, gra terenowa, fotoreportaż, spacerownik, warsztat filmowy.
WSŁUCHAJ SIĘ!
Dlaczego potrzebna nam jest oddolna digitalizacja?
Marcin Wilkowski (Fundacja Ośrodka KARTA)
Ośrodek KARTA od prawie 30 lat realizuje zadanie polegające na zachowaniu dla przyszłych pokoleń relacji i dokumentów świadków historii. Projekt Cyfrowych Archiwów Tradycji Lokalnej (CATL) obejmuje sieć bibliotek gminnych realizujących zadanie ratowania lokalnego dziedzictwa historycznego. Ze 100 bibliotek, które zgłosiły chęć udziału w projekcie, wybranych zostało 60. Zakwalifikowane zespoły biblioteczne gromadzą, opracowują, digitalizują i upowszechniają w Internecie materiały dotyczące historii lokalnej. Zebrane materiały w postaci zdjęć, pamiętników, wspomnień, dokumentów osobistych, relacji świadków i wielu innych pokazują historię regionu oczami osób go zamieszkujących.
Ośrodek KARTA sprawuje opiekę merytoryczną i techniczną nad bibliotekami w projekcie. Zgromadzone zbiory są upowszechniane w Internecie na stronach – http://archiwa.org/?type=o_projekcie (strona bibliotek), www.dlibra.karta.org.pl (Biblioteka Cyfrowa Ośrodka KARTA), Federacja Bibliotek Cyfrowych, Europeana, wyszukiwarka www.archiwa.org, blog zawierający aktualności dotyczące projektu www.blog.archiwa.org. Dodatkowym źródłem informacji o projekcie były konkretne przykłady przedstawione przez zaproszonych gości.
„Pogrążony w księgach”. Biblioteka, wspólnota, życie.
prof. Tadeusz Sławek (UŚ)
Na zakończenie spotkania wystąpił prof. dr hab. Tadeusz Sławek, pracownik Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, kierownik Katedry Literatury Porównawczej. Jak wskazywał tytuł wystąpienia - rzecz była o czytaniu. Profesor przeprowadził słuchaczy przez niesamowity świat bibliotek i książek.
Na koniec uczestnikom kongresu została przedstawiona, przygotowana po pierwszym jego dniu, prezentacja podsumowująca to wydarzenie. Możemy ją zobaczyć na stronie www.biblioteki.org (w zakładce „kongresy”) bądź bezpośrednio w serwisie youtube http://www.youtube.com/watch?v=kSl90ufwCjw. Również prezentacje i materiały są dostępne na stronie kongresu na portalu biblioteki.org.
Organizacja i poziom merytoryczny przedsięwzięcia stały na bardzo wysokim poziomie. Niesamowita atmosfera miejsca spotkania – stary fort – tworzyła niecodzienną oprawę spotkania. Natomiast bardzo dobra organizacja pozwoliła w pełni korzystać z oferty zaproponowanej na kongresie. Z niecierpliwością czekamy na kolejny kongres.
Izabela Szymańska, Grzegorz Zys
Książnica Podlaska
