program rozwoju biblioteki

Miejska Biblioteka Publiczna w Dąbrowie Górniczej każdego roku przygotowuje szeroką i niezwykle różnorodną ofertę edukacyjno-kulturalną. Wśród licznych przedsięwzięć znajdują się propozycje zarówno dla najmłodszych, jak i dla ich rodziców oraz dziadków. Osoby dorosłe, w szczególności seniorzy, stanowią obecnie najliczniejszą  i najbardziej aktywną grupę uczestniczącą w wydarzeniach organizowanych przez bibliotekę. 
 

Głównym celem  przedsięwzięcia jest zaktywizowanie osób starszych do uczestnictwa w kulturze oraz zaspokojenie ich potrzeby samorozwoju, poszerzania wiedzy i umiejętności. Doświadczenia Miejskiej Biblioteki Publicznej w prowadzeniu działań kulturalno-edukacyjnych jednoznacznie wskazują, że wśród osób w wieku poprodukcyjnym istnieje ogromna potrzeba kształcenia się i doskonalenia. Po przejściu na emeryturę osoby starsze nadal chcą aktywnie i twórczo spędzać czas.
 

Jednym z problemów, z którym borykają się osoby starsze jest bardzo szybki postęp cywilizacji i rozwój techniki. Coś, co dla ludzi młodych jest proste, dla seniorów może być barierą nie do przejścia. Podczas gdy rodzina nie zawsze poświęca wystarczającą ilość czasu osobie starszej, projekt „Senior na topie” pełni ważną rolę w przybliżaniu różnego rodzaju nowości i rozwiązań technicznych. Uczestnicy projektu mają okazję nauczyć się obsługi komputera, kina domowego, internetowego konta bankowego i innych produktów postępu cywilizacyjnego.
 

Istotą przedsięwzięcia jest zmiana sposobu postrzegania seniora przez społeczeństwo – upowszechnienie wizerunku starszego człowieka, który aktywnie działa we współczesnym zinformatyzowanym społeczeństwie, nie boi się posługiwać nowoczesnymi produktami, jest samodzielny, otwarty na nowe trendy w kulturze i swobodnie odnajduje się w zmieniających się warunkach. Zadaniem przedsięwzięcia jest obalenie stereotypu seniora postrzeganego jako konserwatystę, bojącego się zmian, odrzucającego wszelkie nowości.
 

Projekt pełni ważną rolę w zacieraniu różnic międzypokoleniowych poprzez współdziałanie różnych grup wiekowych. Wiele zajęć w ramach projektu prowadzonych jest przez młodych specjalistów i wolontariuszy. Współdziałanie przedstawicieli różnych grup wiekowych: seniorów i młodzieży, jest bardzo korzystne dla obu społeczności. Przyczynia się to do wyeliminowania problemu braku akceptacji i zrozumienia, który pojawia się pomiędzy osobami starszymi, a młodzieżą. Integracja pokoleń  zapobiega marginalizacji i wykluczaniu ludzi starszych, pozwalając seniorom osiągnąć należytą i godną pozycję w społeczeństwie.
 

„Senior na topie” to także doskonały sposób na wykorzystanie potencjału osób starszych, ich wiedzy, umiejętności i doświadczenia życiowego. Osoby w wieku poprodukcyjnym często dysponują dużą ilością wolnego czasu, który chcą poświęcić innym, lub wypełnić go nauką czy nową pasją.
 

Do tej pory zrealizowano dwie edycje projektu – w 2010 r. i 2011 r. W tym czasie przedsięwzięcie zaczęło funkcjonować w świadomości starszych mieszkańców Dąbrowy Górniczej jako atrakcyjna forma spędzania wolnego czasu i rozwoju intelektualnego. Przedsięwzięcie spotkało się z ogromną życzliwością i wielkim zainteresowaniem nie tylko osób starszych - bezpośrednich odbiorców, ale także wielu innych środowisk. O projekcie ukazało się wiele informacji w lokalnych i regionalnych mediach, a także na wielu stronach internetowych.
 

Podstawową formą realizacji projektu są wykłady, spotkania i warsztaty, podczas których przekazywana jest wiedza dotycząca różnych dziedzin i zjawisk związanych z szybkimi zmianami cywilizacyjnymi i kulturowymi, za którymi ciężko nadążyć, zwłaszcza osobom starszym. Uczestnicy projektu w ciągu kilku miesięcy wspólnych spotkań mogą pogłębiać wiedzę i doskonalić umiejętności z różnych dziedzin współczesnego świata.

W ramach projektu przynajmniej raz w miesiącu organizowane są wykłady z literatury, psychologii, ekonomii, historii, historii sztuki itp. Gośćmi spotkań są ludzie kultury i nauki oraz osoby znane z mediów (m.in. Tomasz Zubilewicz, Małgorzata Niezabitowska, Zuzanna Celmer, Barbara Meder). Podczas wykładów wśród uczestników losowane są upominki książkowe i bilety do teatru.
 

„Senior na topie” to także comiesięczne spotkania z kulturą, czasem zbyt odległą i z pozoru niedostępną osobom starszym. Ważną częścią projektu były wyjazdy na spektakle teatralne do Krakowa, Katowic, Chorzowa, Gliwic czy Sosnowca.

Różnorodne warsztaty tematyczne pozwalają seniorom zdobyć nowe umiejętności praktyczne, a także poszerzyć i zaktualizować już posiadaną wiedzę. Wśród organizowanych zajęć znalazły się m.in.: warsztaty florystyczne, kulinarne, fotograficzne, teatralne, kosmetyczne, kursy językowe, warsztaty stylizacji ubioru i wiązania chust, trening interpersonalny, techniki pamięciowe, warsztaty autoprezentacji, warsztaty własnoręcznego tworzenia biżuterii, decoupage, zajęcia poprawiające kondycję fizyczną (m.in. Nordic Walking, aerobik w wodzie, grota solna, joga) i wiele innych.

Ogromnym zainteresowaniem seniorów cieszy się kurs komputerowy dla początkujących. Zajęcia ruszyły już w 2008 r., jednak obecnie wchodzą w zakres oferty „Seniora na topie”. Warsztaty pod nazwą „Komputer dla młodych duchem” są ośmiotygodniowym kursem dla osób w starszym i średnim wieku. Zajęcia mają służyć przełamaniu bariery strachu, która niejednokrotnie towarzyszy osobom starszym zaczynającym swoją „przygodę” z komputerem. Uczestnicy warsztatów uczą się jak wykorzystać komputer na emeryturze. Mogą oni dowiedzieć się m.in. jak założyć skrzynkę mailową, jak przez Internet porozmawiać z rodziną z zagranicy, jak pograć w szachy i zrobić zakupy w sieci.

Łącznie w różnorodnych działaniach w ramach dwóch edycji projektu wzięło udział ok. 3600 osób. W 2010 i 2011 r. w ramach projektu „Senior na topie” zrealizowano łącznie 56 rodzajów zajęć warsztatowych (łącznie 684 godziny), 14 wykładów i 12 wyjazdów do teatrów. Współorganizatorem obu edycji przedsięwzięcia był Związek Harcerstwa Polskiego Hufiec w Dąbrowie Górniczej. Projekt dotowany był przez Urząd Miejski w Dąbrowie Górniczej. 
 

14 maja 2012 r. zainaugurowana zostanie trzecia edycja projektu „Senior na topie”, dzięki której dojrzali mieszkańcy miasta będą mogli ćwiczyć swoją pamięć, zgłębiać tajniki makijażu, smakować kuchni z czterech stron świata i przyrządzać orzeźwiające koktajle. Wykład inaugurujący trzecią edycję przedsięwzięcia poświęcony będzie muzyce i jej niezwykłej roli w życiu człowieka. Podczas najbliższego „spotkania z kulturą” uczestnicy projektu będą mieli okazję pojechać do Częstochowy, gdzie odwiedzą Teatr im. A. Mickiewicza i Sanktuarium na Jasnej Górze. Przedsięwzięcie kolejny raz otrzymało wsparcie finansowe Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej, a współorganizatorem projektu jest tym razem Stowarzyszenie Civitas.
 

„Senior na Topie” to krok ku nowoczesności, a zarazem możliwość poszerzenia swoich dotychczasowych horyzontów. Projekt w dużej mierze przyczynia się do aktywizacji osób starszych, pomaga im w realizacji osobistych zainteresowań, utrzymaniu sprawności psychicznej i fizycznej oraz stwarza im możliwość udziału w życiu kulturalnym i społecznym. Udział w przedsięwzięciu to nie tylko czas wytężonej nauki, ale i dobrej zabawy w gronie życzliwych przyjaciół.

tekst i zdjęcia: MBP w Dąbrowie Górniczej