program rozwoju biblioteki

Dziecko to dla każdej biblioteki publicznej niezwykle wdzięczny użytkownik i odbiorca. Najwcześniejsze doświadczenia młodych ludzi, związane z książką i biblioteką, determinują ich "czytelniczą" przyszłość. Czy chętnie sięgną oni po kolejne książki, szukając inspiracji i wiedzy przy podejmowaniu ważnych decyzji? Czy pomyślą o bibliotece jak o partnerze, który pomoże im przygotować się do pełnienia różnych życiowych ról? Czy biblioteka będzie im się kojarzyć jako miejsce, do którego warto wracać? Wiele bibliotek starannie przygotowuje swoją ofertę dla najmłodszych, stawiając sobie te i podobne pytania.

Biblioteki dziecięce to biblioteki, którym stosunkowo łatwo udaje się zaistnieć w świadomości mieszkańców, mediów czy nawet lokalnych polityków. Są aktywne, kolorowe, przyciągają uwagę. Ciągle coś się w nich dzieje. Poprzez swoją działalność odwołują sie do ważnych potrzeb społecznych i mają ambicje, by te potrzeby skutecznie zaspokajać. Jedną z takich potrzeb, rozpoznawalnych na całym świecie, jest potrzeba zapewnienia dzieciom z różnych środowisk społecznych równych szans uczestnictwa w systemie edukacji. O tym, że taka własnie może być rola biblioteki publicznej, świadczy sukces dwóch filii bibliotecznych Biblioteki Publicznej Hrabstwa Baltimore, w których uruchomiono dziecięcą "wioskę" edukacyjną, działającą pod nazwą "Storyville".

Storyville to centrum edukacyjne, przeznaczone dla dzieci do piątego roku życia oraz dla ich rodziców i opiekunów. Jego twórców zainspirowały badania z lat 2004-2005, według których tylko 65% dzieci w wieku przedszkolnym w hrabstwie Baltimore było w pełni przygotowanych do rozpoczęcia nauki szkolnej, a tylko 55% posiadało umiejętności determinujące ich gotowość do nauki czytania, pisania i posługiwania się mową. Storyville, uruchomione w dwóch filiach Biblioteki Publicznej Hrabstwa Bakltimore, to "dziecięce wioski", w których najmłodsi mogą poznawać świat, a ich rodzice i opiekunowie zdobywać wiedzę o tym, jak pomóc swoim dzieciom przygotować się do nauki w szkole.

Misja Storyville głosi: "Storyville zostało zaprojektowane po to, by ułatwić dzieciom nabywanie umiejętności niezbędnych przy przygotowywaniu się do nauki szkolnej. Badania naukowe potwierdzają, że o póżniejszym sukcesie w nauce decydują lata najwcześniejsze, tuż po urodzeniu - pierwsze 5 lat życia dziecka to niezwykle ważny okres nabywania umiejętności uczenia się. Zaangażowanie rodziców i opiekunów we wspólną naukę, czytanie i zabawę jest kluczowym elementem w rozwoju ich dzieci. Storyville zapewnia zarówno kontakt z książką, jak i specjalnie przygotowane zabawy dające cenne doświadczenie dzieciom, ich rodzicom i opiekunom, których także wspiera w ich roli pierwszych (i najlepszych) nauczycieli."

Zobacz stronę WWW Storyville oraz film "Welcome to Storyville"
Storyville: Baltimore County Public Library (o projekcie)
Filmy o Storyville w filii w Woodlawn można obejrzec na YouTube: tutaj i tutaj

Storyville to przestrzeń, w której każdy element poświecony jest innemu obszarowi aktywności - zawodom, instytucjom, rolom czy miejscom, z jakimi związane są różne umiejętności. Jest tam w pełni wyposażona kuchnia, sklep, biblioteka, teatrzyk kukiełkowy, poczta czy "strefa młodego projektanta". Dzieci mogą bawić się w "domku na drzewie", poznawać leśną (i morską) faunę i florę, przyrządzać w kuchni ulubione potrawy, wcielać się w rolę sprzedawcy w sklepie spożywczym, próbować swoich sił w przedstawieniu teatralnym i "pływać" łódką na biegunach w "dzieciecej zatoce".

We wszystkich "lokalizacjach" dzieciom towarzyszą ich rodzice lub opiekunowie - pomagają im w odkrywaniu przeznaczenia dostępnych eksponatów czy odgrywaniu różnych społecznych i zawodowych ról. Uczą się też sami, współuczestnicząc w zabawie. Zgodnie z zasadami, nie wolno tu używać telefonów komórkowych ani laptopów, a wchodząc z dziećmi do ogrodu (miejsca dla dzieci raczkujących), należy zdjąć obuwie.

We wszystkich zakątkach Storyville dostępne są książki - zarówno dla dzieci, jak i dla rodziców. Książki wykorzystywane są do indywidualnych zajęć, jak i w czasie zbiorowych imprez czytelniczych. Eksponowane są w różnych miejscach: na półkach, stolikach, stojakach i regałach. Nie ma więc wątpliwości, że "wioska dziecięca" jest nadal biblioteką. Lub raczej nowym pomysłem na to, czym może być biblioteka i jaką pełnić rolę.

Twórcy Storyville zdecydowali się na promocję swojego "produktu" niezależnie od oferty Biblioteki Publicznej Hrabstwa Baltimore. Stworzono oddzielną stronę WWW, odrębne logo, misję i strategię marketingową. Starania zaowocowały dużym sukcesem: po pierwszych 8 miesiącach funkcjonowania Storyville odnotowało 50 tys. odwiedzin (zakładano 25 tys. odwiedzin rocznie), liczba odwiedzin w filii Rosedale, w której uruchomiono Storyville, wzrosła o 26% w porównaniu z rokiem poprzednim, a liczba wypożyczeń książek dla dzieci o ponad 21%.

Tekst: Agnieszka Koszowska, zdjęcia: Jacek Królikowski