program rozwoju biblioteki

Jak wykorzystać nowe technologie, by mieszkańcy mieli łatwy dostęp do oferty instytucji i organizacji lokalnych? Jak zintegrować mieszkańców jednego z miejskich osiedli? Co zrobić, by rynek stanowił rzeczywiście centrum miasta? Jak zachęcić mieszkańców do wymyślania innowacyjnych rozwiązań ważnych dla nich problemów?

Odpowiedzi na te i inne pytania będą poszukiwać mieszkańcy pięciu miast: Oświęcimia, Wieliczki, Piekar Śląskich, Grodziska Mazowieckiego i Jarocina - w STREFACH INNOWACJI działających w bibliotekach publicznych.

Strefy Innowacji to pilotażowa inicjatywa Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. W 2014 r. dołączy do niej od 20 do 25 nowych placówek – tak by powstała sieć Stref obejmująca wszystkie województwa.

Dzięki Strefom Innowacji mieszkańcy…

• zyskają przestrzeń do działania, w której będą generować i realizować nowe pomysły;
• będą mogli korzystać z różnych narzędzi technologicznych, które mogą przyczynić się do rozwiązania problemów ważnych dla rozwoju ich społeczności;
• będą mieli dostęp do pomysłów realizowanych w innych miejscach w Polsce, a także w innych krajach;
• poczują się bardziej związani ze swoją miejscowością – postrzeganą zarówno przez nich, jak i otoczenie jako inspirujące miejsce, w którym rodzą się nowe, ciekawe pomysły;
• będą członkami społeczności, która szybciej się rozwija - ponieważ współpraca i wzajemne zaufanie powodują wzrost kapitału społecznego.

Biblioteki, w których działają Strefy Innowacji, będą już nie tylko centrum życia kulturalnego, ale przestrzenią, gdzie stawia się ważne pytania dla przyszłości miejscowości i jej mieszkańców i wspólnie poszukuje na nie najlepszych odpowiedzi.

Jacek Królikowski, koordynator projektu: Społeczności lokalne, które nauczą się diagnozowania problemów społecznych, poszukiwania innowacyjnych pomysłów na ich rozwiązywanie, a także ich realizację na zasadach współpracy i wzajemnego zaufania, będą się szybciej rozwijać. Jesteśmy przekonani, że działania Stref Innowacji będą najbardziej efektywne tam, gdzie biblioteka jest otwarta na nowe działania i współpracuje z partnerami lokalnymi, a władze lokalne doceniają znaczenie innowacji i kapitału społecznego dla rozwoju lokalnego.  

Strefy Innowacji to również wsparcie dla władz samorządowych i nowoczesny wizerunek gminy - wsłuchującej się w potrzeby mieszkańców i otwartej na ich innowacyjne pomysły. Lokalni decydenci dowiedzą się dzięki nim, co jest ważne dla mieszkańców i nie będą musieli rozwiązywać wszystkich problemów samodzielnie – będą mogli polegać na wypracowanych w Strefach rozwiązaniach.
 
Dzięki działaniom Strefy Innowacji biblioteka będzie postrzegana jako ważna dla rozwoju gminy – zarówno przez władze samorządowe, jak i mieszkańców. Zainteresuje się nią więcej osób - i więcej mieszkańców będzie chciało skorzystać z jej oferty. Działania biblioteki będą także inspiracją i wzorem do naśladowania dla innych placówek – FRSI będzie szeroko popularyzowała i promowała innowacje wdrażane przez Strefy.

Każda biblioteka uczestnicząca w Strefach Innowacji:

• weźmie udział w cyklu warsztatów z komunikacji, diagnozy społecznej, zarządzania zmianą, planowania (łącznie 14 dni szkoleniowych). Dzięki szkoleniom bibliotekarki i bibliotekarze będą potrafili lepiej komunikować się z partnerami, diagnozować problemy społeczne z udziałem mieszkańców, stosować różne metody wspólnego generowania pomysłów, planować i realizować działania we współpracy z innymi, a także dzielić się zdobytą wiedzą;  
• będzie mogła skorzystać z coachingu -  czyli metody pracy indywidualnej lub w małych grupach, polegającej na wspieraniu w wyznaczaniu celów, określaniu zasobów, planowaniu działań;
• będzie mogła liczyć na wsparcie ekspertów z „Inspiratorium” powołanego przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Zapewnią oni bibliotekom dostęp do pomysłów na innowacje, które pojawiają się w Polsce i na świecie oraz wiedzę na temat nowych narzędzi technologicznych. Eksperci „Inspiratorium” będą też wspierać zespoły Strefy Innowacji w realizacji ich działań poprzez kontakt online oraz konsultacje na miejscu.
• jeżeli stworzy plan rozwoju swojej Strefy Innowacji - będzie mogła ubiegać się o grant w wysokości do 15.000 złotych na realizację zawartych w nim pomysłów;
• będzie wymieniać się doświadczeniami z pozostałymi placówkami uczestniczącymi w projekcie, a także z bibliotekami gminnymi tworzącymi sieć powiatową - i zachęcać je do wdrażania poszczególnych działań oraz wypracowanych pomysłów.

Marta Lewandowska, trenerka, autorka koncepcji i koordynatorka warsztatów realizowanych w ramach Stref innowacji: Gdzie zaczyna się, a gdzie kończy rola biblioteki? Jakie miejsce może zająć biblioteka w kontekście wyzwań i zjawisk współczesnego świata? Czy biblioteka jest dla społeczności, czy społeczność dla biblioteki, a może biblioteka po prostu jest społecznością...? Czym wreszcie są innowacje, jakie warunki musi spełniać produkt, działanie, abyśmy mogli określić je mianem innowacyjnego? To właśnie z pytań, wątpliwości i świadomego namysłu narodziły się Strefy Innowacji. A każda uczestnicząca w nich biblioteka będzie musiała rozstrzygnąć samodzielnie dylemat: jakie jest jej miejsce i rola w społeczności, jak świadomie może czerpać z innowacji, i jak włączać w procesy planowania jak największą liczbę mieszkańców.

Strefy Innowacji w liczbach:

Budżet: 2.000.000 zł (środki przekazane Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności)
Czas: 2013-2015 (z możliwością przedłużenia)
Zasięg: 5 bibliotek gminnych, docelowo 20-25 bibliotek