Do*cenić bibliotekę. Jak skutecznie prowadzić rzecznictwo

Witamy na stronie poświęconej rzecznictwu w bibliotekach!

Pojęcie rzecznictwa jest w Polsce dość młode i rzadko używane, często rozumie się je jako „mówienie w czyimś imieniu”, w znaczeniu bycia rzecznikiem, adwokatem sprawy określonej grupy (rzecznictwo to tłumaczenie angielskiego pojęcia advocacy), występowanie w jej imieniu.
 

Rozumienie rzecznictwa, które przyjęliśmy na potrzeby projektu „Do*cenić bibliotekę. Jak skutecznie prowadzić rzecznictwo”, jest nieco szersze i oznacza bycie adwokatem również we własnej sprawie, prowadzenie działań rzeczniczych w imieniu biblioteki.  

Co to jest rzecznictwo?

Rzecznictwo to działania bibliotek i bibliotekarzy, których celem jest wpływanie na tworzenie korzystnych rozwiązań programowych (strategie i polityki) i finansowych umożliwiających bibliotekom odpowiadanie na potrzeby społeczności lokalnych. 

Rzecznictwo kierujemy przede wszystkim do władz samorządowych i centralnych, a realizujemy za pomocą działań rzeczniczych.
 
Z tak rozumianego rzecznictwa wynikają dwie konsekwencje:
 

Po pierwsze, głównym adresatem działań będzie przede wszystkim samorząd lokalny – skoro szukamy korzystnych rozwiązań programowych i finansowych.  

Po drugie, mimo że jesteśmy rzecznikiem własnej sprawy, nasza działalność nie jest celem samym w sobie, gdyż nowoczesna biblioteka stara się odpowiedzieć na różnorodne potrzeby społeczności lokalnej.    

Po co bibliotekom rzecznictwo?

W polskiej rzeczywistości biblioteki często są niewidzialne i nierozpoznawalne, choć mają ogromne zasoby i doskonałe pomysły, prowadzą wspaniałe działania, o których często nikt nie wie… Czas to zmienić, stare powiedzenie "siedź cicho w kącie i czekaj, aż cię znajdą, jest już passé". 

Głównym celem projektu „Do*cenić bibliotekę. Jak skutecznie prowadzić rzecznictwo” jest wzmocnienie kompetencji rzeczniczych wśród bibliotekarek i bibliotekarzy po to, aby polskie biblioteki były bardziej cenione, dobrze oceniane i w rezultacie w pełni docenione.  

Co to jest rzecznictwo? Jakie sukcesy odnoszą biblioteki dzięki rzecznictwu? Jakie są wyzwania z tym związane? Obejrzyj wywiad z Audrą Caplan, amerykańską bibliotekarką, która przez wiele lat była odpowiedzialna za prowadzenie rzecznictwa w swojej bibliotece, ale także w Stowarzyszeniu Bibliotek Publicznych USA.  

Gdy mówię rzecznictwo, to myślę…  – odpowiedzi uczestniczek szkoleń pilotażowych: 

  • Gdy mówię rzecznictwo, to myślę... o strategii działania i załatwionych sprawach dla biblioteki i użytkowników. 

  • Gdy mówię rzecznictwo, to myślę o tym, kto i w jaki sposób może mi pomóc rozwiązać dany problem. 

  • Rzecznictwo, to pewna strategia, którą musimy dobrze przygotować – poznać swoje mocne i słabe strony, znaleźć sojuszników i zidentyfikować wrogów, przyjąć najlepszą taktykę i pamiętać, że rzecznictwo prowadzimy stale, każdy kontakt z drugim człowiekiem jest okazją do tego, żeby budować dobry wizerunek biblioteki i prowadzić rzecznictwo. 

  • Gdy mówię rzecznictwo, to myślę jak zbudować poparcie dla biblioteki wśród przedstawicieli samorządu oraz staram się szukać argumentów do planowanych działań rzeczniczych z punktu widzenia jej użytkowników. 

 

„Do*cenić bibliotekę. Jak skutecznie prowadzić rzecznictwo” do program edukacyjny zrealizowany przez firmę Idea Zmiany w ramach Programu Rozwoju Bibliotek.