Konkurs "Czarna książka kolorów"

ASD

DWIE GŁÓWNE NAGRODY W KONKURSIE "CZARNA KSIĄŻKA KOLORÓW" 

W styczniu, 100 bibliotek, które jako pierwsze zgłosiły się do konkursu „Czarna książka kolorów”, otrzymało egzemplarze książki oraz zadanie - zorganizowanie spotkania dla dzieci poruszającego temat niepełnosprawności i osób niewidomych.

W czasie kolejnych tygodni otrzymywaliśmy relacje z tych wyjątkowych spotkań. Dzieci przy okazji zajęć z książką poznawały pismo Braille’a, przygotowywały swoje „czarne książki” i rozmawiały z osobami niewidomymi o ich codziennym życiu. 
 
Cieszy nas, że biblioteki twórczo rozwinęły pomysły zawarte w przygotowanym przez nas scenariuszu oraz że w wielu miejscowościach nie skończyło się na jednym spotkaniu (są takie biblioteki, które zorganizowały już ponad 10 spotkań!). W wielu miejscowościach spotkania z „Czarną książką kolorów” stały się stałym pomysłem na współpracę biblioteki z przedszkolami czy szkołami. 
 
Wybór zwycięzców konkursu nie był prosty. Organizatorzy zdecydowali więc… przyznać 2 główne nagrody. Zestawy książek Wydawnictwa Widnokrąg otrzymają biblioteki w Ciechocinku i Hańsku. Oto nadesłane przez nie relacje:
 

MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA IM. JANUSZA ŻERNICKIEGO W CIECHOCINKU

 
Drugoklasiści chichoczącym stadkiem wchodzą do sali. Czeka na nich niewidomy pan Stanisław. Dzieci sadowią się przed nim - czuje się, że ulga z wyrwania się z lekcji wygrywa z ciekawością. Gość spotkania pyta, kto go już widział. Ciechocinek jest małym miastem, więc zalewa go lawina odpowiedzi. Po przełamaniu pierwszych lodów daje dzieciom do rąk mówiącą komórkę - pozwalającą mu swobodnie telefonować i odtwarzacz książek. Mówi o urządzeniu do rozpoznawania kolorów, przydatnym przy ubieraniu się i o przyrządzie alarmującym, gdy naleje się za dużo wody do szklanki. Najbardziej imponuje jednak wszystkim, czytając artykuł z napisanego Braillem biuletynu.
 
Gabaryty krążącej z rąk do rąk publikacji i tajemnicze wypukłe znaki robią na dzieciach wrażenie. Czytają na głos „Czarną książkę kolorów” z jej „zwykłym” i braillowskim tekstem i widać jak zaczynają rozumieć, że skomplikowany system kropek jest pismem. Potem, z zawiązanymi oczami, sprawdzają, że nie widząc można chodzić kierując się słuchem. Wzorem książkowego Tomka opisują kolory, by inni wiedzieli, o jaką barwę chodzi. Czuje się wtedy, że od wzroku trudno uciec. Co i rusz padają sformułowania „Ten kolor kojarzy mi się z krańcem tęczy”, „Ten kolor nosi często Ula”. Łatwiejsze jest skojarzenie barwy z temperaturą, smakiem czy dźwiękiem (czerwony hałasuje). Choć na temat tego, czy biel jest zimna jak lód, czy ciepła jak wełna opinie są podzielone. Czarną plasteliną wylepione zostają Braillem imiona i obrazki ulubionych kolorów. Zwycięża czerwony, choć znajduje się też miejsce dla błyszczącego złotego, słonecznego żółtego czy zieleni. Dużo tego. A rąbek tajemnicy nie(i)widzenia został ledwie uchylony.
 
Cykl 11 spotkań prowadziła Lidia Wasilewska, fotografie zawdzięczamy Krzysztofowi Gałązce, a prace dzieci zostaną wystawione na wernisażu wieńczącym projekt. Relację z jednego ze spotkań napisała Zuzanna Ochnio-Zielińska.
 
 
 
 
 
 
 
Linki do relacji:
https://www.facebook.com/media/set/?set=a.287381364729019.1073741825.239484882852001&type=1
http://www.biblioteka.ciechocinek.pl/HOSTING/BibliotekaCiechocinek/index.php?com=articles&comsw=show&showArt=35#lHistoryIndex=0
 

BIBLIOTEKA PUBLICZNA GMINY HAŃSK

 
Jak w 2000 znaków zawrzeć tyle emocji, ile wywołała „Czarna książka”? Trzeba pisać sercem, bo tak odebrały tę książkę dzieci. Od kilku lat pracuję z dziećmi i myślałam, że już nic mnie nie zaskoczy, jednak wyobraźnia i empatia dzieci są bez granic. Dorosłym potrzeba „wysiłku” wyobraźni, bo poprzez rutynę utraciliśmy tę wrażliwość. Warto się zatrzymać i zastanowić nad niepełnosprawnością. Jak to jest widzieć nie widząc? Razem powędrowaliśmy w świat wyobraźni i zmysłów. Nagle kolor zielony w relacji dzieci ze zwykłej trawy stał się kolorem „soczystym, bo na wiosnę przyroda budzi się do życia”, kolorem „bosych stóp, biegających po świeżo skoszonej trawie.”  Każdy kolor przywoływał inne smaki, odczucia i emocje.
 
Nasza książka do czytania, dotykania, oglądania i wyobraźni używania stała się bodźcem do myślenia i widzenia „inaczej”. Każda z przekładanych kartek sprzyjała rozmyślaniom. Odkrył się przed nami nieznany świat. Nam nieznany, a dla innych będący codziennością. Na przykład dla Tomka. Dzieci mogły to poczuć dzięki zabawom zawartym w scenariuszu. Pisały Braille’em i wyklejały własną książkę, grały w Twistera, mówiąc, z czym kojarzy im się dany kolor.
 
Kiedy grupa, z którą przeprowadziłam pierwsze zajęcia 5 lutego – Świerszczykowy Klub Pożeraczy Liter -pochwaliła się kolegom, co robiła w bibliotece, nagle zaczęły zgłaszać się dzieci i nauczyciele, którzy także chcieli wziąć w nich udział. W sumie w spotkaniach uczestniczyło 140 uczniów! Wszyscy, także dorośli czytelnicy, byli zainteresowani – zatrzymywali się przy wystawie prac dzieci, chcieli dotknąć książki. Kiedy wysłałam opis zajęć do biblioteki powiatowej we Włodawie, wszyscy je podziwiali i odbiło się to echem w Wojewódzkiej Bibliotece w Lublinie. Relacja ukaże się w kwartalniku „Dostrzegacz biblioteczny”, ponadto organizowany jest wyjazd bibliotekarzy na wystawę „Niewidzialna.pl”. Książka okazała się jedną najbardziej wzruszających, jakie są dostępne w naszej bibliotece.  I to jest dla nas największą nagrodą!
 
 
 
 
 
 
Linki do relacji:
http://gokhansk.pl
http://www.ceo.org.pl/pl/biblioteki/news/czarna-ksiazka-kolorow
 
Serdecznie gratulujemy zwycięskim bibliotekom! Już niedługo opublikujemy kolejne wzruszające relacje i zdjęcia nadesłane przez biblioteki, które uczestniczyły w konkursie.

 

 WYNIKI KONKURSU 

"Czarna książka kolorów" trafi do 100 bibliotek, które jako pierwsze zgłosiły się do konkursu. Są to (kolejność alfabetyczna): 

  • Biblioteka Publiczna Gminy Chocz
  • Biblioteka Publiczna Gminy Hańsk
  • Biblioteka Publiczna Gminy Kampinos
  • Biblioteka Publiczna Gminy Kwidzyn Filia w Korzeniewie
  • Biblioteka Publiczna Gminy Mrągowo z siedzibą w Kosewie
  • Biblioteka Publiczna Gminy Wielgie
  • Biblioteka Publiczna Gminy Złotniki Kujawskie
  • Biblioteka Publiczna im. J. Iwaszkiewicza w Sępólnie Krajeńskim
  • Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy (Szczytna)
  • Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Jarocin
  • Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Radków im. Karola Estreichera
  • Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Czerniejewie
  • Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Kaliszu Pomorskim
  • Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Twardogórze
  • Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Ząbkowice Śląskie im. Księgi Henrykowskiej
  • Biblioteka Publiczna w Gryfinie
  • Biblioteka Publiczna w Książu Wlkp.
  • BPMiG Krajenka Filia Biblioteczna w Augustowie
  • Dębińskie Centrum Kultury Gminna Biblioteka Publiczna w Porąbce Uszewskiej
  • filia biblioteczna w Wielkiej Kloni
  • Gminna Biblioteka i Dom Kultury w Łaziskach
  • Gminna Biblioteka Publiczna (Brzeźnica)
  • Gminna Biblioteka Publiczna (Dąbrowice)
  • Gminna Biblioteka Publiczna (Dubicze Cerkiewne)
  • Gminna Biblioteka Publiczna (Karsko)
  • Gminna Biblioteka Publiczna (Krzywda)
  • Gminna Biblioteka Publiczna im. Braci Gillerów w Opatówku
  • Gminna Biblioteka Publiczna im. Marii Konopnickiej w Nieborowie
  • Gminna Biblioteka Publiczna Łomazy
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Aleksandrowie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Biłgoraju z/s w Soli
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Boguchwale
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Bojadłach z/s w Klenicy
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Borzechowie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Chmielniku
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Czarnym Borze
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Dziemianach
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Godowie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Gostycynie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Gromniku
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Jaśle z/s w Szebniach
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Juchnowcu Kościelnym
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Kadzidle im. Wojciecha Woźniaka
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Koszarawie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Krypnie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Krzeszycach
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Kurzeszynie, filia Huta Wałowska
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Lesznowoli
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Lubeni
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Łysomicach, Filia w Ostaszewie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Moniatyczach
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Nowem
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Rozogach
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Rybnie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Sędziejowicach
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Sławnie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Suszcu
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Świedziebni
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Świerklańcu
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Wiżajnach
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Wojniczu, filia Biadoliny Radłowskie
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Wólce, Filia w Turce
  • Gminna Biblioteka Publiczna w Zbójnie
  • Gminna i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Rzeczniowie
  • Gminna Instytucja Kultury i Bilbioteka (Łęczyce)
  • Gminny Ośrodek Kultury - Biblioteka Publiczna (Budzyń)
  • Gminny Ośrodek Kultury Gminna Biblioteka Publiczna (Zaklików)
  • Gminny Ośrodek Kultury i Czytelnictwa w Skołyszynie
  • Miejska Biblioteka Publiczna (Hrubieszów)
  • Miejska Biblioteka Publiczna (Reszel)
  • Miejska Biblioteka Publiczna (Świecie)
  • Miejska Biblioteka Publiczna im. dr J. Korczaka (Człuchów)
  • Miejska Biblioteka Publiczna im. Jana Liszewskiego w Biskupcu
  • Miejska Biblioteka Publiczna im. Zenona Przesmyckiego (Radzyń Podlaski)
  • Miejska Biblioteka Publiczna im. Zofii Nałkowskiej (Przasnysz)
  • Miejska Biblioteka Publiczna im. Zofii Nałkowskiej (Wołomin)
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Bukownie
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Ciechocinku
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Dynowie
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Józefowie
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Kudowie-Zdroju
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Lipnie
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Łańcucie
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Międzyrzecu Podlaskim
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Mszczonowie
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Myślenicach
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynku
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Tarnogrodzie
  • Miejska Biblioteka Publiczna w Wasilkowie
  • Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna (Lubraniec)
  • Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna im Jana Kochanowskiego w Zwoleniu
  • Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Iłży
  • Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Lidzbarku
  • Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Nidzicy
  • Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki - Biblioteka Publiczna (Wleń)
  • Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. prof. Eugeniusza Wanieka
  • Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Lwówku Śląskim
  • Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Proszowicach
  • Samorządowy Ośrodek Kultury i Biblioteka Publiczna (Jaworzyna Śląska)
  • Zespół Placówek Kultury - Biblioteka Publiczna (Wąsosz)

Gratulujemy!

Biblioteki, które otrzymają egzemplarz "Czarnej książki kolorów" zorganizują w najbliższym czasie zajęcia dla dzieci. Pomoże im w tym specjalnie opracowany scenariusz i materiały promocyjne. Relacje ze spotkań już niedługo pojawią się na portalu. Najciekawsza z nich zostanie dodatkowo nagrodzona zestawem książek wydawnictwa Widnokrąg. 

 SCENARIUSZ ZAJĘĆ DLA DZIECI 

POBIERZ SCENARIUSZ: PDF
POBIERZ PLAKAT: JPG
POBIERZ ZAKŁADKI DO WYDRUKU: PDF
POBIERZ BANER INTERNETOWY: PNG
 
Autorka „Czarnej książki kolorów” wyobraziła sobie przyjaźń dwóch chłopców, z których jeden, Tomek, jest niewidomy. Jego widzący przyjaciel opowiada nam, jak Tomek potrafi poczuć, dotknąć, usłyszeć czy spróbować kolorów (więcej o książce).
 
Spotkanie zorganizowane wokół „Czarnej książki kolorów” może być doskonałym sposobem na rozpoczęcie rozmowy z dziećmi o widzeniu i niewidzeniu, odmienności czy niepełnosprawności.
 
  • Przewidywany czas zajęć – około 1 godziny
  • Spotkanie dla dzieci powyżej 5 roku życia (warto zaprosić do zabawy rodziców),
  • Przeprowadzenie spotkania nie wymaga od organizatorów specjalistycznej wiedzy. 

 PODCZAS SPOTKANIA POTRZEBNE BĘDĄ: 

  • Czarna książka kolorów
  • Kartonowe pudełko
  • Stare gazety
  • Owoce i warzywa (dowolne) lub „znajome” przedmioty (np. łyżka, mysz komputerowa, pędzel)
  • 1 czarna kartka papieru na jedno dziecko
  • czarna plastelina
  • szpilki
  • 2 chusteczki do założenia na oczy (maksymalnie ciemne i nieprzezroczyste) 
  • Wydrukowany alfabet Braille’a (1 kartka dla każdego dziecka, plik do wydruku)
  • Wydrukowane formularze zgody na wykorzystywanie wizerunku (plik)
  • Aparat fotograficzny  
 PRZESTRZEŃ: 
 
Przestrzeń powinna być zaaranżowana tak, aby dzieci mogły ustawić się w kole i swobodnie się przemieszczać. 
Jeśli w bibliotece nie ma niskich stolików, przy których dzieci mogłyby rysować, wystarczy kawałek podłogi. 
Warto zadbać o miejsce na wyeksponowanie prac plastycznych.  
 
 
 WARTO PRZEMYŚLEĆ: 
 
 
Czy zaprosić na spotkanie dziecko/dzieci niewidome? 
Czasem lepiej jest zaprosić na spotkanie niewidomego dorosłego, który potrafi opowiadać o swojej niepełnosprawności, niż dziecko, którego uczucia łatwo jest urazić. 
 
Czy włączać rodziców do zabawy? 
Tak! Niech włączą się nie tylko do zabawy, ale też do pomocy (domowe ciasteczka mile widziane). 
 
 
 DZIAŁANIA PROMOCYJNE PRZED SPOTKANIEM: 
 
  • Jeśli na stałe współpracujesz z grupą dzieci (np. grupa zabawowa, przedszkolaki, uczniowie najmłodszych klas podstawówki), przekaż im zaproszenie!
  • Wykorzystaj szablon zakładki-ulotki i plakatu (pamiętaj, aby wywiesić go także poza biblioteką). 
  • Zamieść informację o spotkaniu na stronie internetowej Twojej biblioteki, blogu czy profilu na Facebooku (możesz wykorzystać ten prosty baner: plik).
  • Prześlij informację do redakcji lokalnej gazety, radia czy portalu oraz na stronę internetową Urzędu Gminy.  
 PRZEBIEG SPOTKANIA:*
*można wybrać część zabaw
   
POWITANIE Kilka słów przywitania. Dzieci przedstawiają się i mówią jaki jest ich ulubiony kolor.
5 minut  
GRA SKOJARZENIA Dzieci losują karteczki z nadrukowanymi kolorowymi kwadratami (PLIK DO WYDRUKOWANIA), następnie kolejno opowiadają z czym kojarzą im się wylosowane kolory. Pozostałe dzieci odgadują, o jaki kolor chodzi.
 		 5 minut  
O KSIĄŻCE Krótka prezentacja "Czarnej książki kolorów". Osoba prowadząca wyjaśnia kim jest Tomek. Dzieci wspólnie przeglądają książkę lub na zmianę czytają kolejne strony. Grupa zastanawia się dlaczego przyjaciel Tomka nie ma w książce imienia (przyjacielem niewidomego chłopca może być każde z dzieci).
 		 10 minut  
GRA ZAWIĄZANE OCZY Dzieci stoją w kółku. Wybrane dziecko stoi w środku, ma zawiązane oczy. Ma za zadanie trafić do kolegi, który go zawoła. Dzieci bawią się na zmianę. Po zakończeniu krótkiej zabawy warto zrobić z dziećmi podsumowanie (okazuje się, że mimo, że dziecko idące za głosem nic nie widzi, bezbłędnie trafia do kolegi, który go woła).
 		 10 minut  
GRA TAJEMNICZE PUDEŁKO
W środku koła ustawiamy pudełko wypełnione starymi gazetami. Między gazetami znajdują się owinięte papierem gazetowym owoce i „znajome” przedmioty (np. jabłko, łyżeczka). Dzieci podchodzą po kolei z oczami zasłoniętymi chustką, losują przedmiot i próbują odgadnąć, co trzymają w dłoniach.
 
 
 10 minut  
RYSUNKI Dzieci na czarnych kartkach nalepiają czarną plastelinę, wykonując własne rysunki swojej "czarnej książki kolorów".
 		 20 minut  
NAUKA 
BRAILLE’A  
 Dzieci dostają dwie kartki – jedną pustą, drugą z wydrukowanym alfabetem Braille’a.  Krótkie objaśnienie jak działa ten alfabet. Dzieci próbują nakłuwać pustą kartkę tak, żeby „napisać” na niej swoje imię alfabetem Braille’a.
 		 10 minut  
ZAKOŃCZENIE
Dzieci mogą zabrać ze sobą do domu obie kartki (warto je namówić, aby spróbowały w domu napisać imiona swoich rodziców, rodzeństwa, dziadków). 
 
Rodzice otrzymują informację, że w bibliotece znajdują się książki/gry oswajające dzieci z tematyką niepełnosprawności (warto przygotować prostą ulotkę z tytułami).
 
Zebranie podpisów rodziców pod zgodą na wykorzystanie wizerunku dzieci do celów informacyjnych biblioteki.
 
 5 minut  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 PO SPOTKANIU 
 
  • Przygotuj krótką relację ze spotkania (warto zamieścić w niej cytaty dzieci i rodziców, zdjęcia). 
  • Jeśli zostały zebrane adresy email uczestników spotkania, możesz wysłać im zdjęcia na pamiątkę.
  • Zamieść relację i zdjęcia na stronie internetowej Twojej biblioteki, blogu czy profilu na Facebooku.
  • Prześlij swoją relację ze spotkania do mediów, także do redakcji lokalnych portali (razem z kilkoma zdjęciami).
  • Wyeksponuj książkę w widocznym miejscu (np. ustaw ją na przyciągającej wzrok „czarnej półce”, postaw blisko wejścia lub na ladzie bibliotecznej. Umieść obok lub wewnątrz książki karteczkę z kilkoma słowami „recenzji” dzieci, które uczestniczyły w spotkaniu). 
  • Zrealizuj zadanie konkursowe: prześlij do organizatorów relację ze spotkania, zdjęcia oraz linki do dwóch stron internetowych, na których udało Ci się umieścić relację.  

 Opracowanie Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, styczeń 2013

Licencja Creative Commons
 
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 3.0 Polska.

 

 

wersja do druku