program rozwoju biblioteki

POMYSZKUJ W BIBLIOTECE
TYDZIEŃ Z INTERNETEM 2011

SCENARIUSZ 2
„PORADNIA ZDROWIA”

Poradnia zdrowia to spotkanie mające na celu zapoznanie seniorów z zasobami Internetu na temat zdrowia. Uczestnicy spotkania będą mogli nie tylko uzyskać informacje i porady zdrowotne, ale także poznać podstawowe zasady obsługi komputera.

Jak należy przygotować się do spotkania?

Sprzęt i oprogramowanie:

Podczas spotkania potrzebny będzie komputer stacjonarny lub laptop z dowolnym oprogramowaniem, podłączony do Internetu i – opcjonalnie - drukarka. Warto zadbać o wygodne krzesło i atmosferę sprzyjającą poznawaniu nowych rzeczy i dobrej zabawie. Po to, by dać uczestnikom poczucie bezpieczeństwa i komfortu, przy stanowisku komputerowym powinna być stale obecna osoba do pomocy (np. wolontariusz). Uczestnicy nabiorą wówczas odwagi do wykonania pierwszych czynności przy komputerze.

Wolontariusze

Wolontariusze mogą pomóc przy promocji wydarzenia lub w przygotowaniu sali i sprzętu. Mogą również spełnić bardzo ważną rolę, asystując uczestnikom spotkania przy posługiwaniu się komputerem i wyszukiwaniu informacji w Internecie.

Wolontariuszami mogą być stali bywalcy biblioteki, uczniowie, harcerze, a także inne osoby, włącznie z samymi seniorami.

Wolontariuszy warto wcześniej zaprosić do biblioteki, żeby pokazać im salę, pozwolić wypróbować sprzęt i przejrzeć strony internetowe na temat zdrowia oraz przekazać kilka podstawowych wskazówek dotyczących komunikowania się z uczestnikami spotkania. Ważne jest, aby uwrażliwić wolontariuszy na potrzeby osób, które do tej pory z komputerów i Internetu nie korzystały.

Wolontariusze powinni umieć posługiwać się prostym językiem (bez specjalistycznych określeń, komputerowego żargonu) oraz wykazać cierpliwością: pozwolić uczestnikom obsługiwać komputer w ich własnym tempie, nie wyręczać ich, a jedynie służyć pomocą.

Na początku spotkania należy przedstawić wolontariuszy, a na zakończenie publicznie im podziękować. W przypadku uczniów warto też przekazać podziękowania nauczycielom, dyrektorowi szkoły i rodzicom.

Więcej o wolontariacie można znaleźć w podręczniku „Aktywna Biblioteka. Miejsce dla młodych”, na stronach 85 - 92, który można bezpłatnie pobrać  z naszej strony (działu "Publikacje").

Partnerzy

Zachęcamy do zaangażowania w organizację spotkania inne organizacje i instytucje. Tacy partnerzy mogą pomóc między innymi:

• w merytorycznym przygotowaniu spotkania – można zaprosić lekarza lub pielęgniarkę z najbliższej przychodni lub osobę zajmującą się medycyną niekonwencjonalną, przychodnię, aptekę, zielarnię.
• w skompletowaniu potrzebnego sprzętu, jeśli biblioteka nie dysponuje odpowiednimi zasobami - można w tej sprawie zwrócić się do szkoły, domu kultury czy zaprzyjaźnionej organizacji pozarządowej; w niektórych miejscowościach działają Gminne Centra Informacji i inne instytucje dysponujące komputerami;
• w przygotowaniu zdrowego poczęstunku – tu pomóc mogą np. właściciele sklepu ze zdrową żywnością lub apteki (ziołowe herbatki);
• w pozyskaniu wolontariuszy – szkoła (podstawowa, gimnazjum, liceum), uczelnia wyższa, dom kultury, straż pożarna, ZHP, koło gospodyń wiejskich itd.

Źródła informacji

1. www.zdrowie.senior.pl 
2. www.klub.senior.pl 
3. www.zdrowie.gazeta.pl
4. www.medycynaludowa.pl
5. www.treningwidzenia.pl 
6. www.treningwidzenia.pl/test_wzroku.php
7. Publikacja z serii „Aktywna biblioteka” Miejsce bez barier: usługi dla seniorów i osób niepełnosprawnych jest dostępna na stronie: http://biblioteki.org/repository/PLIKI/DOKUMENTY/PODRECZNIKI/Specjalistyczne/Miejsce_bez_barier.pdf

Działania promocyjne przed spotkaniem

Co najmniej tydzień przed terminem spotkania należy:

• wywiesić plakaty promujące spotkanie wewnątrz i na zewnątrz biblioteki, w urzędzie gminy, domu kultury, na miejscowej tablicy ogłoszeń itd. – plakat można pobrać tu, wystarczy wydrukować w potrzebnej liczbie egzemplarzy, dopisać datę, godzinę i adres biblioteki;
• zadbać o jak najszerszą dystrybucję ulotek zapraszających do udziału w spotkaniu – można je rozdać osobom odwiedzającym bibliotekę, wyłożyć w domu kultury, urzędzie gminy, na przystanku autobusowym, w sklepie, na poczcie itd.; można też poprosić wolontariuszy o wrzucenie ulotek do skrzynek pocztowych w prywatnych domach czy mieszkaniach – ulotkę można pobrać tu, wystarczy wydrukować w odpowiedniej liczbie egzemplarzy, dopisać datę, godzinę i adres;
• zachęcić młodzież szkolną do przyprowadzenia na spotkanie babci lub dziadka – w tym celu przygotowaliśmy materiały do rozpowszechnienia w szkołach i innych miejscach skupiających młodzież; do pobrania plakat  i ulotka; wystarczy wydrukować w potrzebnej liczbie egzemplarzy, dopisac datę, godzinę i adres biblioteki;
• zaprosić wójta, burmistrza, prezydenta miasta lub innych gości specjalnych – wzór zaproszenia do pobrania tu;
• wysłać informację prasową do mediów, z opisem spotkania i zaproszeniem dziennikarzy do wzięcia w nim udziału – informacja prasowa do pobrania tu;

Czy wszystko zostało przygotowane? - lista sprawdzająca

Jak przeprowadzić spotkanie?

Przywitanie

Przy wejściu uczestnicy wpisują swoje imię i nazwisko na przygotowaną wcześniej listę obecności (wzór listy do pobrania tutaj). Lista może być później potrzebna bibliotece do zgłoszenia uczestników spotkania w internetowym liczniku akcji „Tydzień z Internetem 2011”.

Dyrektor biblioteki lub inna osoba prowadząca spotkanie wita uczestników, gości specjalnych, dziennikarzy i wolontariuszy. W zależności od tego, czy do biblioteki przyjdzie grupa czy też uczestnicy będą przychodzić indywidualnie, powitanie może mieć mniej lub bardziej formalny charakter. Warto podkreślić, że akcja odbywa się w ramach międzynarodowego tygodnia promowania Internetu. Można też krótko zaprezentować działalność biblioteki, a zwłaszcza aktywności skierowane do seniorów (można przekazać ulotki i inne materiały informacyjne, żeby zachęcić do ponownego przyjścia do biblioteki).

Następnie osoba prowadząca przekazuje krótką informację o spotkaniu: na czym będzie polegać, ile będzie trwało, jaka jest rola wolontariuszy. Należy zaprezentować plan wydarzenia w zachęcający sposób, nie używając niezrozumiałych słów. Takie terminy jak: „przeglądarka”, „myszka”, „enter”, „klikać” uczestnicy powinni poznać dopiero podczas pracy przed komputerem.

Potem osoba prowadząca zapoznaje obecnych z przestrzenią („tutaj znajduje się komputer, w którym będziemy wyszukiwać informacje”, „tutaj znajduje się kilka stanowisk z komputerami podłączonymi do Internetu, tutaj wolontariusze pomagać będą w wyszukiwaniu dodatkowych informacji”). Warto także przewidzieć czas na zadanie pytań przez uczestników.

Przebieg

Pracę przed komputerem można rozpocząć od zajęcia wygodnej pozycji, ustawienia monitora, wysokości siedzenia, klawiatury i myszki. Można pokazać pracę z komputerem „od początku”, czyli od momentu włączenia albo przygotować stanowiska z już włączonym sprzętem. Obsługa myszki wielu osobom sprawia na początku trudność, dlatego warto najpierw zapoznać uczestników z tym urządzeniem, np. najeżdżając i klikając na jakąś ikonkę na pulpicie. Jest to też dobry moment na zapoznanie z kilkoma terminami: m.in. mysz, pulpit, klikać, ikona, enter, okno.

Po kilku minutach można pomóc uczestnikowi otworzyć przeglądarkę internetową i wytłumaczyć, że teraz jesteśmy połączeni z Internetem i zaczynamy przeglądanie sieci.

Tematem spotkania jest zdrowie. Zaczynamy więc poszukiwania w tym obszarze. Na początku trzeba pokazać miejsce, w które wpisuje się adres internetowy. Warto podać uczestnikom adres www.google.pl, od którego można zaczynać poszukiwania lub http://www.bing.com/ (zachęcamy do wyjaśnienia, jak działa wyszukiwarka).

Można poprosić uczestnika o wpisanie słów „zdrowie” lub „senior zdrowie”. Po obejrzeniu wspólnie wyników wyszukiwania należy wybrać konkretną stronę. Zachęcamy do korzystania ze strony www.zdrowie.senior.pl (pierwsza pozycja po wpisaniu „senior zdrowie”) lub strony - www.zdrowie.gazeta.pl (12. pozycja po wpisaniu „zdrowie”).

Przeglądanie witryn może przebiegać na różne sposoby. Warto wcześniej zapoznać się z ich treścią; trzeba także uwzględnić preferencje i zainteresowania uczestników. Należy najpierw pokazać (ale zachęcając uczestnika do samodzielnego klikania, przesuwania strony itp.) różne możliwości i ciekawostki na stronie, a potem zachęcić do szukania i klikania w inne miejsca.

Na stronie www.zdrowie.senior.pl warto zwrócić uwagę m.in. na „Znajdź lekarza”, „Znajdź lek” i „Gorące tematy”. Ciekawe może okazać się także „Senior cafe”, czyli forum dyskusyjne z oddzielnym działem zdrowie. Ikona „Apteka” na górze strony odsyła do internetowej apteki z lekami w konkurencyjnych cenach (do kupienia także leki na receptę, po wysłaniu pocztą recepty od lekarza).

Na stronie www.zdrowie.gazeta.pl  można pokazać, jak działa „Zapytaj eksperta” albo skorzystać z „Kalkulatora”, który oblicza np. przemianę materii lub spalanie kalorii. W zakładce „Jedz zdrowo” znajdują się teksty i porady na temat zdrowego odżywiania.

Pierwszy kontakt z Internetem może być trudny i męczący, dlatego nie powinno się przedłużać tej sesji. Jednak dla chętnych i aktywnych uczestników można mieć w zanadrzu dodatkowe atrakcje. Zachęcamy do samodzielnych poszukiwań przed spotkaniem. Można znaleźć wiele ciekawych portali dotyczących zdrowia i medycyny, np. www.medycynaludowa.pl. Zachęcamy także do zrobienia testu wzroku on-line www.treningwidzenia.pl/test_wzroku.php, a potem pokazanie go uczestnikom. Dobrym pomysłem może być wyszukanie na http://maps.google.pl/ aptek lub przychodni lekarskich w konkretnej miejscowości. Przed spotkaniem należy starannie przejrzeć te strony.

Można również drukować najciekawsze materiały. Uczestnik wybiera szczególnie interesującą informację/przepis/kontakt, z pomocą wolontariusza drukuje z Internetu interesujący fragment i zabiera do domu.

WAŻNE! Na zakończenie uczestnicy rejestrują swój udział w ogólnoeuropejskiej akcji na stronie www.biblioteki.org. Wybierają przycisk „Jestem uczestnikiem Get Online Week 2011” (angielska nazwa „Tygodnia z Internetem 2011”) i wypełniają krótki formularz (zawód, płeć, przedział wiekowy). Po podaniu tych danych wartość licznika wyświetlającego liczbę uczestników akcji w Polsce zwiększy się o jeden. Przycisk będzie dostępny na naszej stronie w czasie "Tygodnia z Internetem 2011" - w dniach 28.02 - 5.03).

Jeśli uczestnicy będą mieli trudności z samodzielnym wypełnieniem formularza (lub nie będzie do tego wystarczającej liczby komputerów), dyrektor lub pracownik biblioteki może wypełnić formularz za nich: spisuje na kartce potrzebne dane każdego uczestnika (zawód, płeć i przedział wiekowy) lub korzysta z listy obecności, którą uczestnicy wypełniali przy wejściu, a następnie sam wprowadza dane uczestników, każdorazowo wybierając przycisk „Jestem uczestnikiem Get Online Week 2011” i podając dane uczestnika (jeden formularz na jednego uczestnika). Na tej stronie będzie też można pobrać gotowy arkusz, ułatwiający zbieranie danych uczestników. 

Zakończenie

Osoba prowadząca prosi każdego uczestnika o powiedzenie, co podobało się w spotkaniu, co można byłoby zrobić lepiej, czy potrzebują więcej spotkań z wykorzystaniem nowoczesnych technologii.

Można wręczyć uczestnikom dyplomy przypominające ich pierwszy kontakt z komputerem i Internetem (mogą to być również pamiątki wykonane przez uczniów w porozumieniu z nauczycielem plastyki czy informatyki). Można zrobić każdemu z osobna i wszystkim razem pamiątkowe zdjęcia. Uwaga! Warto uzyskać zgodę na wykorzystanie wizerunku osoby znajdującej się na zdjęciu, żeby móc je potem wykorzystywać w celach promocyjnych. Wzór stosownego dokumentu można pobrać tu.

Osoba prowadząca dziękuje seniorom za udział w spotkaniu, a wolontariuszom i partnerom za pomoc w zorganizowaniu „Poradni zdrowia”.

Efekty spotkania

Działania promocyjne po spotkaniu

• można przesłać pisemne podziękowanie gościom specjalnym, którzy wzięli udział w spotkaniu oraz rodzicom / nauczycielom uczniów zaangażowanych w to przedsięwzięcie;
• warto przygotować krótką relację ze spotkania dla mediów i rozesłać wraz z kilkoma zdjęciami dokumentującymi wydarzenie;
• można zorganizować w bibliotece lub innym miejscu wystawę zdjęć zrobionych podczas spotkania;

Konkurs na najlepszą relację

Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego ogłasza konkurs na najlepszą relację ze spotkania zorganizowanego w ramach akcji „Pomyszkuj w bibliotece. Tydzień z Internetem 2011”.

Należy przygotować krótki opis spotkania oraz zdjęcia i do 31 marca 2011 roku przekazać organizatorowi konkursu za pośrednictwem formularza konkursowego, który niebawem pojawi się w dziale poświęconym konkursowi i akcji „Tydzień z Internetem 2011” na witrynie www.biblioteki.org.

Wszystkie biblioteki, które przekażą relację, otrzymają certyfikat udziału w europejskim „Tygodniu z Internetem 2011”, a do ich władz zostanie przesłane specjalne pismo z podziękowaniem.

Za najlepsze relacje biblioteki otrzymają cenne nagrody rzeczowe: zestawy komputerowe, Xbox 360 z sensorem Kinect, pakiety materiałów edukacyjnych. Komisja, złożona z przedstawicieli Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego oraz firm – fundatorów nagród, przyzna trzy nagrody główne i dziesięć wyróżnień.

Nagrody zostały ufundowane przez: Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, Microsoft Polska i UPC Polska. 

Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 3.0 Polska.