ASD

Prawdziwa wiedza to znajomość przyczyn.
Arystoteles

Szkolenia podstawowe - planowanie rozwoju biblioteki 

Podczas cyklu składającego się z pięciu dwudniowych spotkań, uczestnicy szkolenia – bibliotekarki i bibliotekarze oraz przedstawiciele instytucji działających w środowisku lokalnym (przyjaciele biblioteki, lokalni liderzy, przedstawiciele urzędów) – przygotowują plan rozwoju biblioteki i uczą się, jak go wdrażać. Szkolenia dotyczą wprowadzania zmiany w instytucji, otwarcia jej na nowe możliwości pracy w środowisku lokalnym z wykorzystaniem skutecznych i sprawdzonych metod.

Plan rozwoju biblioteki to dokument, który pomoże zmienić biblioteki publiczne w małych miejscowościach w centra aktywności lokalnej.  Plan ma zawierać konkretne pomysły na funkcjonowanie placówek na najbliższe lata, odnosić się do wizji i misji biblioteki, mówić też o grupach mieszkańców, których chcielibyśmy włączyć w realizację konkretnych zadań. 

Co powinnno się składać na plan rozwoju biblioteki?
 

» Wizytówka biblioteki.

» Potencjał biblioteki:

  • analiza SWOT;
  • potencjał biblioteki.

» Charakterystyka społeczności lokalnej:

  • zasoby lokalne (ludzie; zasoby materialne; instytucje i organizacje – w tym władze lokalne; zasoby globalne);
  • charakterystyka społeczności lokalnej i jej potrzeb/problemów (wnioski z przeprowadzonych badań).

» Misja i wizja biblioteki.

» Obszary rozwoju biblioteki, cele, działania i rezultaty

(przy działaniu: potrzeby społeczności lokalnej, na które działanie odpowiada; osoba odpowiedzialna za realizację; zasoby potrzebne do realizacji zadania; sposoby wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych; do kiedy zadanie zostanie zrealizowane).

» Zarządzanie realizacją planu:

  • sposób realizacji planu;
  • monitoring realizacji planu;
  • ewaluacja;
  • komunikowanie realizacji planu mieszkańcom, władzom samorządowym i partnerom.

Notatnik ułatwiający pracę nad planem rozwoju biblioteki znajduje się tutaj.
 
 

podręcznik "Planowanie pracy biblioteki" (.pdf)

- to z kolei szczegółowy przewodnik po procesie planowania pracy. 



Warsztaty planowania rozwoju biblioteki składają się z pięciu modułów:

Moduł I: Biblioteka – miejsce społeczne

Aby myśleć o rozwoju biblioteki warto wcześniej przyjrzeć się własnym zasobom, czyli temu, czym dysponują bibliotekarki i bibliotekarze jako osoby i jako pracownicy instytucji kultury – biblioteki. Dopiero dokonanie takiej osobistej i instytucjonalnej autoanalizy pozwoli na świadome i racjonalne myślenie o rozwoju biblioteki.

W tym module celem szkolenia jest zdobycie lub pogłębienie wiedzy na temat zmiany instytucjonalnej i rozwoju osobistego:

  • planowanie i zarządzanie zmianą w instytucji;
  • planowanie rozwoju zespołu;
  • zwrócenie uwagi na różnorodność ról, jakie może pełnić biblioteka w środowisku lokalnym;
  • stosowania narzędzi autodiagnozy – osobistej i instytucjonalnej; 
  • wypracowywanie misji i wizji biblioteki.
Moduł II: Biblioteka – miejsce zasobów wiedzy i kultury
 
Bibliotekarki i bibliotekarze to ludzie wykształceni, posiadający dużą wiedzę, którą wykorzystują w swojej codziennej pracy i w kontaktach ze środowiskiem lokalnym. Zachęcają mieszkańców, aby w ramach działalności biblioteki dzielili się swoimi umiejętnościami, zdolnościami i wiedzą z innymi członkami społeczności. Dzięki opracowaniu mapy zasobów wiedzy i kultury oraz potrzeb edukacyjnych bibliotekarze będą mogli wykorzystywać potencjał innych, a jednocześnie lepiej reagować na potrzeby różnych grup mieszkańców.
 

W tym module celem szkolenia jest zdobycie lub pogłębienie wiedzy o podstawowych zasadach prowadzenia badań oraz o tym, w jakich sytuacjach stosować określone metody badawcze:

  • wykorzystanie własnych (osobistych i instytucjonalnych) zasobów do poznania zasobów wiedzy i kultury swojego środowiska lokalnego;
  • zaplanowanie i przeprowadzenie badania potrzeb obecnych  i potencjalnych użytkowników biblioteki;
  • zrozumienie, że bibliotekarze są „agentami wiedzy” o środowisku – przekonanie uczestników, że stworzenie mapy pomoże im w codziennej pracy.
Moduł III: Biblioteka – miejsce edukacji każdego wieku (społecznej i kulturalnej)

Zmiana społeczna jest możliwa głównie dzięki edukacji, biblioteka lokalna jest przestrzenią edukacji społecznej i kulturalnej (już realizowanej w mniejszym czy większym stopniu przez biblioteki). W małych środowiskach biblioteka bywa najlepszym, jeśli nie jedynym miejscem spotkania ludzi (budowanie kapitału społecznego miejsca) – jest więc przystanią dla rozmaitych grup. Biblioteka w społeczności lokalnej może tworzyć poczucie więzi, budowania tożsamości – jest współodpowiedzialna za tworzenie „Małej Ojczyzny”, relacji mieszkańców z miejscem, w którym żyją.
 
W tym module główne wątki to:
 
  • metody i formy edukacji, w tym edukacji dorosłych;
  • kształtowanie umiejętności w zakresie identyfikacji i inicjowania grup edukacyjnych  w społeczności lokalnej;
  • wykorzystanie idei i instytucji wolontariatu do mobilizowania społeczności;
  • dostrzeganie potencjału edukacyjnego środowiska;
  • przekonanie o istotnej roli biblioteki w edukowaniu społeczności lokalnej.
Moduł IV: Biblioteka – miejsce informacji i współpracy
Bardzo ważna jest świadomość, że biblioteka jako pojedyncza instytucja nie będzie w stanie zająć się wszystkim. Do sprawnego działania potrzebuje partnerów. Jak i kogo pozyskać to jeden z głównych elementów tego modułu szkolenia.
 
W tym module celem szkolenia jest zdobycie lub pogłębienie wiedzy w następujących obszarach: partnerstwa, komunikacja, rola biblioteki w budowaniu partnerstw lokalnych, wystąpienia publiczne:
 
  • pogłębienie  umiejętności budowania relacji ze środowiskiem lokalnym;
  • zdobycie umiejętności facylitowania spotkań;
  • przekonanie o roli biblioteki jako aktora rozwoju lokalnego;
  • pogłębienie świadomości większej skuteczności działań poprzez wspólne działanie.
Moduł V: Biblioteka – miejsce z potencjałem rozwoju
Wiele elementów w tym module jest podsumowaniem wcześniejszej pracy bibliotekarzy. Cykl szkoleniowy kończy się opracowaniem własnego planu rozwoju biblioteki. Plan ten ma odpowiedzieć na pytania: Jaką wizję rozwijającej się placówki mają bibliotekarze? Co pomoże w realizacji tej wizji? W którą stronę pójdzie biblioteka? Jakie zmiany muszą zajść i kiedy one nastąpią?
 
Podczas ostatniego modułu uczestnicy koncentrują się na:
 
  • planowaniu strategicznym i projektowaniu działań;
  • tworzeniu projektów i budowaniu poszczególnych jego części;
  • ewaluacji pracy instytucji i osobistej realizacji zadań;
  • dopracowaniu planów rozwoju bibliotek.
 

O Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL

"Odkryj siłę społeczności" – to hasło w skrócie oddaje filozofię i sposób działania CAL. Członkowie CAL wierzą, że zmianę i rozwój społeczny trzeba rozpocząć od konkretnej społeczności: lokalnej, sąsiedzkiej, wirtualnej, interesu. Potencjał i siłę społeczności trzeba jednak umieć odkryć, wspierać i rozwijać. Tego można się nauczyć. Wierząc w siłę sprawczą edukacji, CAL odwołuje się do polskiej tradycji pedagogiki i pracy społecznej, czego programowym i symbolicznym wyrazem jest powołany przez nas Instytut im. Heleny Radlińskiej.

W ciągu ponad 10-letniej działalności CAL opracował skuteczną i uniwersalną metodę ożywiania społecznej energii, którą nazwano animacją społeczną. Jej zastosowanie przynosi realne zmiany w życiu ludzi i społeczności. Sprawdzoną i efektywną strategią, którą CAL stosuje od wielu lat, okazało się wspieranie aktywnych społeczności poprzez odpowiednio przygotowane do tej roli lokalne instytucje publiczne, które są promowane pod wspólną marką CAL – centrum aktywności lokalnej.

W Programie Rozwoju Bibliotek CAL odpowiada za program edukacyjny – szkolenia podstawowe i szkolenia specjalistyczne, a także wsparcie dla partnerstw lokalnych.

Do pobrania:

Prezentacja o CAL (PDF)

logotypy CAL (ZIP)

Kontakt:

tel. 22 827 79 71
ul. Podwale 13, 00-252 Warszawa
www.cal.org.pl 

Strona na facebooku Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL 

 

wersja do druku